دوره ۱۱، شماره ۲ - ( پاییز و زمستان ۱۴۰۳ )                   جلد ۱۱ شماره ۲ صفحات ۱۰۴-۹۳ | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Asadpourkordi M, Amirnejad H, Eshghi F. (2024). The Effect of Knowledge-Based Economy Indicators on the Added Value of the Agricultural Sector of D8 Member Countries. J Entrepreneurial Strategies Agric. 11(2), 93-104. doi:10.61186/jea.11.2.93
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-341-fa.html
اسدپورکردی مریم، امیرنژاد حمید، عشقی فواد. اثر شاخص‎ های اقتصاد دانش ‎بنیان بر ارزش افزوده‎ ی بخش کشاورزی کشورهای عضو دی ۸ راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی ۱۴۰۳; ۱۱ (۲) :۱۰۴-۹۳ ۱۰,۶۱۱۸۶/jea.۱۱.۲.۹۳

URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-۱-۳۴۱-fa.html


۱- گروه اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
۲- گروه اقتصاد منابع طبیعی و محیط ‎زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
۳- گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
چکیده:   (۱۳۳ مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: اقتصاد دانشبنیان تنها یک مفهوم نظری جدید نیست، بلکه عصر جدیدی است که با دوران اقتصاد کشاورزی و صنعتی تفاوت اساسی دارد و روند توسعه اقتصاد دانشبنیان، شکلگیری اقتصاد دانشبنیانی است که بهمعنای آغاز مرحلهی جدیدی در توسعه اقتصاد جهانی خواهد بود. امروزه اقتصاد متکی بر دانش و کارآفرینی یکی از موضوعات مهم برای رشد و توسعهی بخشهای مختلف اقتصادی کشورهای جهان میباشد که در این بین بخش کشاورزی نیز مانند سایر بخشهای اقتصادی، جهت رشد و توسعه نیازمند استفاده از دانش، نوآوری و فنآوری میباشد. در الگوهای نوین توسعه کشاورزی، دانش و فنآوری از جایگاه مهمی در رشد و توسعه کشاورزی پایدار برخوردار است و از این الگوها با عنوان کشاورزی علمی، کشاورزی مبتنی بر دانش و فناوری و کشاورزی دانش بر یاد میشود. بهعبارت­دیگر، منظور از توسعه دانشبنیان کشاورزی، مدیریت دانش، فناوری و نوآوری در کشاورزی است. بنابراین امروزه نقش دانش در فرآیند توسعهی کشاورزی اهمیت قابلتوجهی یافته است. در حال حاضر، در بخش کشاورزی، دانش و اطلاعات همانند زمین، سرمایه و نیروی کار از عوامل اصلی تولید بهحساب میآیند و بنابراین دسترسی کشاورزان به دانش روز در کشاورزی دارای نقش اساسی در توسعه کشاورزی و روستایی ایفا میکند. لذا هدف این تحقیق بررسی اثر شاخصهای اقتصاد دانشبنیان بر ارزش افزودهی بخش کشاورزی کشورهای عضو دی 8 (شامل کشورهای ایران، بنگلادش، ترکیه، مالزی، مصر، اندونزی، پاکستان و نیجریه) میباشد.
مواد و روشها: بهطور کلی میتوان شاخصهای اقتصاد دانش را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول بر ویژگیهای اساسی اقتصاد دانشبنیان متمرکز است و این دسته از شاخصها سهم اقتصاد دانشبنیان را در کل اقتصاد کشور توصیف میکنند، بهعنوان مثال، نسبت افراد شاغل در صنایع با فناوری پیشرفته، یا نسبت افراد دارای تحصیلات عالی باعث میشود دانشگاهها به مراکز قدرتمندی تبدیل شوند که هم سرمایه فکری قوی را تثبیت میکنند و هم دانش جدید و نوآوریهای فناورانه را در فعالیتهای تحقیقاتی خود تولید میکنند. دومین گروه بزرگ از شاخصهای به اصطلاح عملکرد یا خروجی تشکیل شده است که شامل تولید صنایع با فناوری پیشرفته، صادرات با فناوری پیشرفته، رشد تولید ناخالص داخلی و رشد بهرهوری نیروی کار میباشد. بنابراین رویکردهای متعددی برای طبقهبندی شاخصهای اقتصاد دانشبنیان وجود دارد. که در بین آنها بانک جهانی بهجای شاخصهای مبتنی بر ویژگیهای اقتصاد دانشبنیان، از ارکان اقتصاد دانشبنیان صحبت میکند که این چهار رکن عبارتند از: رژیم اقتصادی و نهادی، آموزش و منابع انسانی، زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطی ونظام نوآوری. در این تحقیق با استفاده از الگوی معرفی شده توسط بانک جهانی که یک الگوی کامل و متداولی است شاخصهای اقتصاد دانشبنیان برای 8 کشور عضو دی 8 طی سالهای 2000-2019 تهیه گردید. تمامی دادههای مطالعه که شامل رشد اقتصادی، کیفیت مقررات و کنترل فساد برای رژیم نهادی و انگیزش اقتصادی، مقالههای مجلههای علمی و درخواستهای ثبت اختراع برای نظام نوآوری، کاربران اینترنت و کاربران تلفن همراه برای فناوری اطلاعات و ارتباطات، نرخ ثبت نام در دوره دوم تحصیلی و نرخ ثبت نام در دوره سوم راهنمایی برای آموزش و توسعه منابع انسانی از سایت بانک جهانی تهیه شده است و برای برآورد مدل از روش PANEL ARDL استفاده شده است.
یافتهها: قبل از برآورد مدل ابتدا 4 شاخص اقتصادی، نوآوری، آموزش و فناوری اطلاعات کشورهای در حال توسعه اسلامی دی 8 طی دورهی مورد بررسی، محاسبه گردید. نتایج محاسبات شاخصها نشان داد که؛ ایران در شاخص نوآوری در بین کشورهای دی 8 رتبه اول، شاخص آموزش رتبهی دوم، شاخص فناوری رتبه سوم و در شاخص اقتصادی رتبهی هفتم را داشته است. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که در بلندمدت تمامی چهار شاخص اقتصاد دانشبنیان اثر مثبت و معنیداری بر ارزش افزودهی بخش کشاورزی کشورهای دی 8 داشته است اما در کوتاهمدت بین شاخصهای اقتصاد دانشبنیان و ارزش افزودهی بخش کشاورزی رابطهای وجود ندارد یعنی بهعبارتی دیگر اثر مؤلفههای اقتصاد دانشبنیان بر ارزش افزودهی بخش کشاورزی یک پروسه بلندمدت است و در بلندمدت مشاهده خواهد شد. همچنین در بلندمدت، بین شاخصها با توجه به کشش، شاخص آموزش و توسعهی انسانی اثر بیشتری بر ارزش افزودهی بخش کشاورزی داشته است که نشاندهندهی اهمیت بیشتر این شاخص بر رشد و توسعهی کشاورزی بوده است.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج اگرچه اثرات شاخصهای دانشبنیان در کوتاهمدت معنیدار نشده اما در بلندمدت اثر مثبت و معنیداری بر ارزش افزدهی بخش کشاورزی داشته که نشاندهندهی اهمیت اقتصاد دانشبنیان در آینده توسعهی کشاورزی کشورها است. بنابراین توجه و سرمایهگذاری در بخش آموزش، فناوری، نوآوری و رشد اقتصادی میتواند نهایتاً باعث افزایش رشد و توسعه بخش کشاورزی شود چراکه با بهکارگیری نوآوریهای نهادی و فنی و توسعهی آموزش بهرهوری عوامل تولید بهبود پیدا کرده و منجر به رشد تولید در بخش کشاورزی میشود. لذا توصیه میشود با سرمایهگذاری بیشتر و ارتقا کیفیت مراکز آموزشی در این زمینه اقدامی مؤثری در کشورهای مورد بررسی صورت پذیرد. در نهایت با توجه به اینکه کشاورزی ارتباط مستقیمی با شاخصهای اقتصاد دانشبنیان داشته است بنابراین لازم است محققان دستاوردهای علمی و تحقیقی خود را جهت افزایش و بهبود بازدهی بخش کشاورزی در اختیار کشاورزان و بهرهبرداران بخش کشاورزی قرار دهند.

متن کامل [PDF 936 kb]   (۴۱ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اقتصاد کشاورزی
دریافت: 1402/10/9 | پذیرش: 1403/2/7

فهرست منابع
1. Askari Bozayeh, F., & Mohammadzadeh, R. (2019), Agricultural innovation system and the role of governments in its developing and strengthening, Agricultural Information Sciences and Technology, 2(3),19-34. [In Persian]
2. Azizi, F., & Moradi, F. (2018). Calculating the index and sub-indices of knowledge-based economy for Iran. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 26(85), 243-270. [In Persian]
3. Arundel, A., Hansen, W., & Kemp, R. (2008). Knowledge economy indicators: State of the art on the knowledge-based economy. European Commission: Brussel, Belgium.
4. Amavilah, V., Asongu, S. A., & Andrés, A. R. (2017). Effects of globalization on peace and stability: Implications for governance and the knowledge economy of African countries. Technological Forecasting and Social Change, 122, 91-103. [DOI:10.1016/j.techfore.2017.04.013]
5. Behbodi, D., Mirani, N., & Moharam Judi, N. (2015). Investigation the Effect of Dimension of The Knowledge-Based Economy (KBE) on Output Growth in Iran by Using Gravitational Search Algorithm and Firefly Algorithm. Journal of Iranian Economic Development Analyses, 3(3), 65-93. [In Persian]
6. Chen, D., & Dahlman, C. (2004) Knowledge and Development: A Cross Section Approach, Washington DC: The World Bank. Competitive Advantage: Evidence from the Sector. European Management Journal, 27(2), 129-141.
7. Chen, D., & Dahlman, C. (2004) Knowledge and Development: A CrossSection Approach, Washington DC: The World Bank. Competitive Advantage: Evidence from the Sector. European Management Journal, 27(2), 129-141.
8. Chen, D., & Dahlman, C. (2006) The Knowledge Economy, the KAM Methodology and World Bank Operations. 2006.Available online: http://siteresources.worldbank .org/KFDLP /Resources /KAM_Paper_WP.pdf (accessed on 15 January 2020), 42 PP.
9. Hosseini, M., & Sharifzadeh, A. (2015). Development of knowledge base agricultural: knowledge management, technology and innovation in agriculture, Tehran Academic Jihad Organization, first edition, 492 p. [In Persian]
10. Jednak, S., & Kragulj, D. (2015). Achieving sustainable development and knowledge-based economy in Serbia. Management-Časopis za Teoriju i Praksu Menadžmenta, 20(75), 1-12. [DOI:10.7595/management.fon.2015.0015]
11. López-Leyva, S., & Mungaray-Moctezuma, A. B. (2017). Knowledge-based economy as a foundation for the economic development of countries. Management Dynamics in the Knowledge Economy, 5(4), 481-501. [DOI:10.25019/MDKE/5.4.02]
12. Lucas Jr, R. E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of monetary economics, 22(1), 3-42. [DOI:10.1016/0304-3932(88)90168-7]
13. Maghabal, R., Naderimmahdee, K., Mohammadi, M. & Yaghobifarani, A. (2016), Investigating the agricultural technological innovation system in the development of knowledge-based agriculture, Quarterly Journal of Agricultural and Natural Resources Engineering, 47, 1-6. [In Persian]
14. Metaxiotis, K. (2010), Knowledge-Based Development for Cities and Societies: Integrated Multi-Level Approaches: Integrated Multi-Level Approaches; IGI Global: Hershey, PA, USA, 2010. [DOI:10.4018/978-1-61520-721-3]
15. Mehrabi Boshrabadi, H., & Javdan, E. (2011), The Impact of Research and Development on Growth and Productivity in Agricultural Sector of Iran, Journal of Agricultural Economics and Development, 25, (2), 172-180. [In Persian]
16. Naghavi, S. (2019), the role of knowledge-based economic in the agriculture growth of selected countries with an emphasis on Iran. Agricultural Economics, 13(2), 83-105. [In Persian]
17. Noferesti, M. (1999). Unit root and co-integration in econometrics. Rasa Cultural Services Institute, First Printing, Tehran. [In Persian]
18. Pesaran, M.H., & Pesaran, B. (1997). Working with Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis. Oxford University Press, Oxford.
19. Pesaran, M.H. & Shin, Y. (1999). An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration analysis. In: Strom, S. (Ed.), Econometrics and Economic Theory in 20th Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge University Press, Cambridge Chapter 11.
20. Pesaran, M.H., & Smith, R.P. (1998). Structural analysis of cointegrating VARs. Journal of Economic Survey, 12, 471-505. [DOI:10.1111/1467-6419.00065]
21. Pesaran, M.H., Shin, Y., & Smith, R.J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326. [DOI:10.1002/jae.616]
22. Phale, K., Li, F., Adjei Mensah, I., Omari-Sasu, A. Y., & Musah, M. (2021). Knowledge-based economy capacity building for developing countries: a panel analysis in Southern African Development Community. Sustainability, 13(5), 2890. [DOI:10.3390/su13052890]
23. Romer, D. (1986). Advanced Macroeconomics, McGraw Hill. Levin, A. Lin. and CF. (1993). Unit Root Tests in Panel Data: New Results.1993; Working Paper, University of California, San Diego.
24. Shariatzadeh, I., Shabanzadeh, M. & Zomorodian, G.R. (2016). Examining the Effective Factors on Commercial Bank Profitability of Iran Using Panel ARDL Method. Quartery Financial Engineering & Securities Management, 7(29), 151-172. [In Persian]
25. Siddiki, J. U. (2000). Demand for money in Bangladesh: a cointegration analysis. Applied Economics, 32(15), 1977-1984. [DOI:10.1080/00036840050155904]
26. Shkarlet, S., Kholiavko, N., & Dubyna, M. (2019), Information Economy: Management of Educational, Innovation, andResearch Determinants. Marketing and Management of Innovations, 10(3), 126-141. [DOI:10.21272/mmi.2019.3-10]
27. Sira, E., Vavrek, R., Vozarova, I. K., & Kotulic, R. (2020), Knowledge Economy Indicators and Their Impact on the Sustainable Competitiveness of the EU Countries, Sustainability 2020, 12, 4172. [DOI:10.3390/su12104172]
28. Smith, K. (2000), Innovation Indicators and the Knowledge Economy: Concepts, Results and Policy Challenges; STEP Group: Oslo, Norway, 2000.
29. Tan, H.B., & Hooy, C.W. (2007) The development of East Asian countries towards a knowledge-based economy: a DEA analysis. Journal of the Asia Pacific Economy, 12(1), 17-33. [DOI:10.1080/13547860601083538]
30. Teshkini, A. (2004), applied econometrics with the help of microfit, Diba Gran Cultural and Art Institute, Tehran, first edition. 145-148. [In Persian]
31. Tew, J.H., Lee, K.J.X., Lau, H.C., Hoh, Y.C. & Woon, S.P. (2017), Linkage between the Role of Knowledge and Economic Growth: A Panel Data Analysis; Universiti Tunku Abdul Rahman Kampar Campus: Petaling Jaya, Malaysia, 2017.
32. Tchamyou, V. S. (2017). The role of knowledge economy in African business. Journal of the Knowledge Economy, 8, 1189-1228. [DOI:10.1007/s13132-016-0417-1]
33. Utku-˙Ismihan, F.M. (2012). The Role of Knowledge on Economic Growth: The Case of Turkey, 1963-2010; Working Paper Series, STPS-WP-12/07; Science and Technology Policies Research Center TEKPOL: Ankara, Turkey, 2012.
34. World Bank. (2007), Building Knowledge Economies. Advanced Strategies for Development; World Bank Institute Development Studies: Washington, DC, USA, 2007.
35. World Bank. (2008) "Measuring Knowledge in the World "s Economies", Knowledge for Development, World bank Institute. The World Banks Knowledge Assessment Methodology. available at: www.worldbank.org/kam.
36. World Bank. (2012) "Knowledge Assessment Methodology (KAM)", World BankInstitute. available at: www.worldbank.org/kam.
37. Zhuparova, A., Sagiyeva, R., & Kalmakova, D. (2018). The development knowledge-based economy: A literature review. Challenging the Status Quo in Management and Economics, 555.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی می‌باشد.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Entreneurship and Agriculture

Designed & Developed by: Yektaweb