دوره 12، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1404 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 157-144 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ahmadi A, Shafiepour D, Agh Tabai M. (2025). Toward Empowering Greenhouse Growers Amid Change: An Analysis of Influential Behavioral and Environmental Factors. J Entrepreneurial Strategies Agric. 12(2), 144-157. doi:10.61882/jea.2025.444
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-444-fa.html
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-444-fa.html
احمدی عباس، شفیعی پور داود، آق تابای میلاد.(1404). به سوی توانمندسازی گلخانهداران در بستر تغییر: یک تحلیل از عوامل رفتاری و محیطی اثرگذار راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی 12 (2) :157-144 10.61882/jea.2025.444
1- گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2- گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3- کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه پیام نور، ساری، ایران
2- گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3- کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه پیام نور، ساری، ایران
چکیده: (167 مشاهده)
مقدمه و هدف: در شرایط پرچالش و پویای اقتصاد جهانی، شرکتهای کوچک و متوسط بهعنوان ستون فقرات رشد اقتصادی و اشتغالزایی شناخته میشوند. علیرغم نقش حیاتی این شرکتها، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، آنها با موانعی همچون کمبود زیرساختها، ضعف دانش مدیریتی، منابع محدود و محیطهای تجاری بیثبات مواجه هستند. در این میان، جهتگیری کارآفرینانه بهمثابه یک رویکرد راهبردی، نقشی کلیدی در توانمندسازی این شرکتها برای بقا و رشد ایفا میکند. جهتگیری کارآفرینانه به سازمانها کمک میکند تا از طریق تقویت نوآوری، پیشنگری و ریسکپذیری، مسیرهای جدید خلق ارزش را شناسایی و دنبال کنند. با این حال، نحوه اثرگذاری جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد شرکتها همواره یکنواخت نیست و تحت تأثیر متغیرهای میانجی و تعدیلگر متعددی قرار میگیرد. در این راستا، شایستگیهای کارآفرینی بهعنوان مجموعهای از مهارتها، دانش و نگرشهای فردی و سازمانی، نقش واسطهای مهمی در تبدیل جهتگیری کارآفرینانه به بهبود عملکرد ایفا میکنند. از سوی دیگر، پویایی محیطی، بهعنوان یک عامل اقتضایی، میتواند روابط میان جهتگیری کارآفرینانه و عملکرد را دستخوش تغییر نماید. مطالعات پیشین عمدتاً به بررسی مستقیم اثر جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد متمرکز بودهاند و نقش میانجی شایستگیهای کارآفرینی و نقش تعدیلگر پویایی محیطی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، بهویژه در بخش کشاورزی ایران که ساختار اقتصادی خاص خود را دارد. در این میان، گلخانهداران شهرستان گنبد بهعنوان یکی از مهمترین گروههای فعال در این حوزه، با فرصتها و چالشهای منحصربهفردی مواجهاند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف سنجش تأثیر جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد گلخانهداران شهرستان گنبد با نقش میانجی شایستگیهای کارآفرینی و نقش تعدیلگر پویایی محیطی انجام شد. این مطالعه در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که آیا جهتگیری کارآفرینانه از طریق شایستگیهای کارآفرینی و تحت تأثیر شرایط محیطی میتواند عملکرد گلخانهداران را بهبود بخشد؟
مواد و روشها: این پژوهش از نوع کاربردی، با رویکرد توصیفی-پیمایشی و به روش کمّی انجام شد. الگوی پژوهش مبتنی بر مدل علّی طراحی گردید که در آن جهتگیری کارآفرینانه بهعنوان متغیر پیشبین، عملکرد کسبوکار بهعنوان متغیر ملاک، شایستگیهای کارآفرینی بهعنوان متغیر میانجی و پویایی محیطی بهعنوان متغیر تعدیلگر در نظر گرفته شدند. جامعه آماری تحقیق شامل 150 نفر از گلخانهداران فعال در سال 1403 در شهرستان گنبد کاووس بود. با توجه به محدودیت جامعه، از روش نمونهگیری تمامشمار استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه استاندارد شامل جهتگیری کارآفرینانه با نه گویه، شایستگیهای کارآفرینی با پنج گویه، پویایی محیطی با شش گویه و عملکرد کسبوکار با هفت گویه بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزارهای اس.پی.اس.اس. نسخه 25 و اسمارت پی.ال.اس. نسخه 3 و از مدلسازی معادلات ساختاری بهره گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظر خبرگان و روایی همگرا و افتراقی از طریق تحلیل عاملی تأیید شدند. همچنین، پایایی ابزارها با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شد که برای تمامی متغیرها بالاتر از 0/70 گزارش شد. برای قابلیت اتکای مدل ساختاری از ضریب تعیین و پیشبینی کیفیت استفاده شد. نتایج نشان دادند که جهتگیری کارآفرینانه 68/1% از واریانس شایستگیهای کارآفرینی را توضیح داد. در مجموع، جهتگیری کارآفرینانه، شایستگیهای کارآفرینی و پویایی محیطی 94/6% از واریانس عملکرد کسبوکار را توضیح دادند. مقادیر پیشبینی کیفیت برای شایستگیهای کارآفرینی (0/42) و عملکرد کسبوکار (0/710) نشاندهنده قدرت پیشبینی قوی مدل هستند. شاخص برازش کلی مدل نیز 0/723 محاسبه شد که نشاندهنده کیفیت پیشبینی قوی مدل است.
یافتهها: یافتههای تحلیل فرضیهها نشان دادند که: 1) اثر مستقیم جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد کسبوکار مثبت و معنادار است (β = 0.272،
p < 0.001)، که همسو با مطالعات پیشین تأکید میکند که سازمانهای با جهتگیری کارآفرینانه بالاتر عملکرد بهتری دارند؛ 2) اثر مستقیم جهتگیری کارآفرینانه بر شایستگیهای کارآفرینی قوی و معنادار بود (β = 0.825، p< 0.001)، و نشاندهنده این استکه جهتگیری کارآفرینانه زمینهساز توسعه شایستگیهای کارآفرینانه در گلخانهداران است؛ 3) اثر مستقیم شایستگیهای کارآفرینی بر عملکرد کسبوکار نیز مثبت و معنادار بود (β = 0.265، p < 0.001)، که اهمیت شایستگیهای کارآفرینی در بهبود عملکرد را برجسته میکند؛ 4) تحلیل نقش میانجی شایستگیهای کارآفرینی نشان داد که این متغیر نقش میانجی جزئی را در رابطه بین جهتگیری کارآفرینانه و عملکرد ایفا میکند (β غیرمستقیم = 0.219، p < 0.001). همچنین، حدود 6/44 درصد از اثر کل جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد از طریق شایستگیهای کارآفرینی انتقال مییابد. 5) تحلیل نقش تعدیلگر پویایی محیطی نشان داد که پویایی محیطی رابطه بین جهتگیری کارآفرینانه و عملکرد کسبوکار را تعدیل کرد (β تعدیل = 0.094، p < 0.001)، به این معنی که در محیطهای پویا، اثر جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد تقویت میشود.
نتیجهگیری: این مطالعه، در پاسخ به نیاز پژوهشهای پیشین و در خلأ مطالعات کاربردی در بخش کشاورزی ایران، شواهد تجربی جدیدی ارائه میدهد. نتایج نشان میدهند که جهتگیری کارآفرینانه بهطور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق شایستگیهای کارآفرینی) عملکرد گلخانهداران را ارتقا میدهد. شایستگیهای کارآفرینی یک عامل کلیدی در تبدیل جهتگیری کارآفرینانه به مزیتهای عملکردی هستند. پویایی محیطی بهعنوان یک متغیر اقتضایی، شدت این اثرات را تقویت میکند. از منظر عملیاتی، گلخانهداران و سیاستگذاران میتوانند با تقویت جهتگیری کارآفرینانه از طریق توسعه نوآوری، پیشنگری و ریسکپذیری، پرورش شایستگیهای کارآفرینی از طریق آموزش و توانمندسازی، و اتخاذ استراتژیهای انعطافپذیر متناسب با پویایی محیطی، عملکرد کسبوکارهای خود را بهبود بخشند. در سطح نظری، این پژوهش با درک بهتر مکانیزمهای اثرگذاری جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد در زمینههای کشاورزی و در اقتصادهای نوظهور، به غنای ادبیات علمی کمک میکند.
مواد و روشها: این پژوهش از نوع کاربردی، با رویکرد توصیفی-پیمایشی و به روش کمّی انجام شد. الگوی پژوهش مبتنی بر مدل علّی طراحی گردید که در آن جهتگیری کارآفرینانه بهعنوان متغیر پیشبین، عملکرد کسبوکار بهعنوان متغیر ملاک، شایستگیهای کارآفرینی بهعنوان متغیر میانجی و پویایی محیطی بهعنوان متغیر تعدیلگر در نظر گرفته شدند. جامعه آماری تحقیق شامل 150 نفر از گلخانهداران فعال در سال 1403 در شهرستان گنبد کاووس بود. با توجه به محدودیت جامعه، از روش نمونهگیری تمامشمار استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه استاندارد شامل جهتگیری کارآفرینانه با نه گویه، شایستگیهای کارآفرینی با پنج گویه، پویایی محیطی با شش گویه و عملکرد کسبوکار با هفت گویه بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزارهای اس.پی.اس.اس. نسخه 25 و اسمارت پی.ال.اس. نسخه 3 و از مدلسازی معادلات ساختاری بهره گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظر خبرگان و روایی همگرا و افتراقی از طریق تحلیل عاملی تأیید شدند. همچنین، پایایی ابزارها با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شد که برای تمامی متغیرها بالاتر از 0/70 گزارش شد. برای قابلیت اتکای مدل ساختاری از ضریب تعیین و پیشبینی کیفیت استفاده شد. نتایج نشان دادند که جهتگیری کارآفرینانه 68/1% از واریانس شایستگیهای کارآفرینی را توضیح داد. در مجموع، جهتگیری کارآفرینانه، شایستگیهای کارآفرینی و پویایی محیطی 94/6% از واریانس عملکرد کسبوکار را توضیح دادند. مقادیر پیشبینی کیفیت برای شایستگیهای کارآفرینی (0/42) و عملکرد کسبوکار (0/710) نشاندهنده قدرت پیشبینی قوی مدل هستند. شاخص برازش کلی مدل نیز 0/723 محاسبه شد که نشاندهنده کیفیت پیشبینی قوی مدل است.
یافتهها: یافتههای تحلیل فرضیهها نشان دادند که: 1) اثر مستقیم جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد کسبوکار مثبت و معنادار است (β = 0.272،
p < 0.001)، که همسو با مطالعات پیشین تأکید میکند که سازمانهای با جهتگیری کارآفرینانه بالاتر عملکرد بهتری دارند؛ 2) اثر مستقیم جهتگیری کارآفرینانه بر شایستگیهای کارآفرینی قوی و معنادار بود (β = 0.825، p< 0.001)، و نشاندهنده این استکه جهتگیری کارآفرینانه زمینهساز توسعه شایستگیهای کارآفرینانه در گلخانهداران است؛ 3) اثر مستقیم شایستگیهای کارآفرینی بر عملکرد کسبوکار نیز مثبت و معنادار بود (β = 0.265، p < 0.001)، که اهمیت شایستگیهای کارآفرینی در بهبود عملکرد را برجسته میکند؛ 4) تحلیل نقش میانجی شایستگیهای کارآفرینی نشان داد که این متغیر نقش میانجی جزئی را در رابطه بین جهتگیری کارآفرینانه و عملکرد ایفا میکند (β غیرمستقیم = 0.219، p < 0.001). همچنین، حدود 6/44 درصد از اثر کل جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد از طریق شایستگیهای کارآفرینی انتقال مییابد. 5) تحلیل نقش تعدیلگر پویایی محیطی نشان داد که پویایی محیطی رابطه بین جهتگیری کارآفرینانه و عملکرد کسبوکار را تعدیل کرد (β تعدیل = 0.094، p < 0.001)، به این معنی که در محیطهای پویا، اثر جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد تقویت میشود.
نتیجهگیری: این مطالعه، در پاسخ به نیاز پژوهشهای پیشین و در خلأ مطالعات کاربردی در بخش کشاورزی ایران، شواهد تجربی جدیدی ارائه میدهد. نتایج نشان میدهند که جهتگیری کارآفرینانه بهطور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق شایستگیهای کارآفرینی) عملکرد گلخانهداران را ارتقا میدهد. شایستگیهای کارآفرینی یک عامل کلیدی در تبدیل جهتگیری کارآفرینانه به مزیتهای عملکردی هستند. پویایی محیطی بهعنوان یک متغیر اقتضایی، شدت این اثرات را تقویت میکند. از منظر عملیاتی، گلخانهداران و سیاستگذاران میتوانند با تقویت جهتگیری کارآفرینانه از طریق توسعه نوآوری، پیشنگری و ریسکپذیری، پرورش شایستگیهای کارآفرینی از طریق آموزش و توانمندسازی، و اتخاذ استراتژیهای انعطافپذیر متناسب با پویایی محیطی، عملکرد کسبوکارهای خود را بهبود بخشند. در سطح نظری، این پژوهش با درک بهتر مکانیزمهای اثرگذاری جهتگیری کارآفرینانه بر عملکرد در زمینههای کشاورزی و در اقتصادهای نوظهور، به غنای ادبیات علمی کمک میکند.
واژههای کلیدی: جهتگیری کارآفرینانه، شایستگیهای کارآفرینی، پویایی محیطی، عملکرد کسب وکار، گلخانهداران
فهرست منابع
1. Aftab, J., Veneziani, M., Sarwar, H., & Ishaq, M. I. (2022). Entrepreneurial orientation, entrepreneurial competencies, innovation, and performances in SMEs of Pakistan: Moderating role of social ties. Business Ethics, the Environment & Responsibility, 31(2), 419-437. [DOI:10.1111/beer.12415]
2. Aftab, J., Veneziani, M., Sarwar, H., & Ishaq, M. I. (2024). Entrepreneurial orientation and firm performance in SMEs: The mediating role of entrepreneurial competencies and moderating role of environmental dynamism. International Journal of Emerging Markets, 19(10), 3329-3352. [DOI:10.1108/IJOEM-07-2021-1151]
3. Agbemude, S., Nuertey, D., Poku, E., & Owusu, F. (2024). Entrepreneurial orientation and supply chain performance: The roles of entrepreneurial competence and local community networking (evidence from Ghana). Benchmarking: An International Journal. [DOI:10.1108/BIJ-12-2023-0862]
4. Al Mamun, A., & Fazal, S. A. (2018). Effect of entrepreneurial orientation on competency and microenterprise performance. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 12(3), 379-398. [DOI:10.1108/APJIE-05-2018-0033]
5. Aslam, S., Shahid, M. N., Qureshi, M. H., & Qureshi, A. M. (2018). Investigating innovativeness and emotional intelligence as mediator to explore entrepreneurial marketing strategy focused on firm performance: A case in Pakistan. Journal of Applied Environmental and Biological Sciences, 8(1), 48-60.
6. Bedi, H. S., Vij, S., & Farooq, R. (2025). Maximizing business performance through entrepreneurial orientation: A multilevel analysis. International Journal of Innovation Science, 17(1), 72-93. [DOI:10.1108/IJIS-03-2023-0065]
7. Cepeda-Carrion, G., Cegarra-Navarro, J. G., & Cillo, V. (2019). Tips to use partial least squares structural equation modelling (PLS-SEM) in knowledge management. Journal of Knowledge Management, 23(1), 67-89. [DOI:10.1108/JKM-05-2018-0322]
8. Covin, J. G., & Miller, D. (2014). International entrepreneurial orientation: Conceptual considerations, research themes, measurement issues, and future research directions. Entrepreneurship Theory and Practice, 38(1), 11-44. [DOI:10.1111/etap.12027]
9. Covin, J. G., Slevin, D. P., & Heeley, M. B. (2000). Pioneers and followers: Competitive tactics, environment, and firm growth. Journal of Business Venturing, 15(2), 175-210. [DOI:10.1016/S0883-9026(98)00015-9]
10. Dess, G. G., & Beard, D. W. (1984). Dimensions of organizational task environments. Administrative Science Quarterly, 52-73. [DOI:10.2307/2393080]
11. Drucker, P. F. (1985). The discipline of innovation. Harvard business review, 63(3), 67-72.
12. Dubey, R., Gunasekaran, A., Childe, S. J., Bryde, D. J., Giannakis, M., Foropon, C., Roubaud, D., & Hazen, B. T. (2020). Big data analytics and artificial intelligence pathway to operational performance under the effects of entrepreneurial orientation and environmental dynamism: A study of manufacturing organizations. International Journal of Production Economics, 226, 107599. [DOI:10.1016/j.ijpe.2019.107599]
13. Galbreath, J., Lucianetti, L., Thomas, B., & Tisch, D. (2020). Entrepreneurial orientation and firm performance in Italian firms: The moderating role of competitive strategy. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 26(4), 629-646. [DOI:10.1108/IJEBR-07-2019-0457]
14. Gali, N., Niemand, T., Shaw, E., Hughes, M., Kraus, S., & Brem, A. (2020). Social entrepreneurship orientation and company success: The mediating role of social performance. Technological Forecasting and Social Change, 160, 120230. [DOI:10.1016/j.techfore.2020.120230]
15. Gull, N., Asghar, M., Aleem Ahmed, Q., Muhammad, A. R., Syed Jameel, A., & Ali, S. E. (2021). Entrepreneurial orientation and international performance of born global firms: The mediating role of entrepreneurial competencies. Vilakshan - XIMB Journal of Management, 18(2), 122-137. [DOI:10.1108/XJM-06-2020-0009]
16. Hassan, M. U., Iqbal, Z., Malik, M., & Ahmad, M. I. (2018). Exploring the role of technological developments and open innovation in the survival of SMEs: An empirical study of Pakistan. International Journal of Business Forecasting and Marketing Intelligence, 4(1), 64-85. [DOI:10.1504/IJBFMI.2018.088629]
17. Hair, J., & Alamer, A. (2022). Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) in second language and education research: Guidelines using an applied example. Research Methods in Applied Linguistics, 1(3), 100027. [DOI:10.1016/j.rmal.2022.100027]
18. Hayter, C. S. (2016). Constraining entrepreneurial development: A knowledge-based view of social networks among academic entrepreneurs. Research Policy, 45(2), 475-490. [DOI:10.1016/j.respol.2015.11.003]
19. Hughes, M., & Morgan, R. E. (2007). Deconstructing the relationship between entrepreneurial orientation and business performance at the embryonic stage of firm growth. Industrial Marketing Management, 36(5), 651-661. [DOI:10.1016/j.indmarman.2006.04.003]
20. Hwang, W. S., Choi, H., & Shin, J. (2020). A mediating role of innovation capability between entrepreneurial competencies and competitive advantage. Technology Analysis & Strategic Management, 32(1), 1-14. [DOI:10.1080/09537325.2019.1632430]
21. Isichei, E. E., Agbaeze, K. E., & Odiba, M. O. (2020). Entrepreneurial orientation and performance in SMEs: The mediating role of structural infrastructure capability. International Journal of Emerging Markets, 15(6), 1219-1241. [DOI:10.1108/IJOEM-08-2019-0671]
22. Jansson, J., Nilsson, J., Modig, F., & Hed Vall, G. (2017). Commitment to sustainability in small and medium-sized enterprises: The influence of strategic orientations and management values. Business Strategy and the Environment, 26(1), 69-83. [DOI:10.1002/bse.1901]
23. Jiang, X., Liu, H., Fey, C., & Jiang, F. (2018). Entrepreneurial orientation, network resource acquisition, and firm performance: A network approach. Journal of Business Research, 87, 46-57. [DOI:10.1016/j.jbusres.2018.02.021]
24. Karami, M., & Tang, J. (2019). Entrepreneurial orientation and SME international performance: The mediating role of networking capability and experiential learning. International Small Business Journal, 37(2), 105-124. [DOI:10.1177/0266242618807275]
25. Khan, M. A., Rathore, K., & Sial, M. A. (2020). Entrepreneurial orientation and performance of small and medium enterprises: Mediating effect of entrepreneurial competencies. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 14(2), 508-528.
26. Khan, M. A., Zubair, S. S., Rathore, K., Ijaz, M., Khalil, S., & Khalil, M. (2021). Impact of entrepreneurial orientation dimensions on performance of small enterprises: Do entrepreneurial competencies matter? Cogent Business & Management, 8(1), 1943241. [DOI:10.1080/23311975.2021.1943241]
27. Khattak, M. S., & Shah, S. Z. A. (2020). Entrepreneurial orientation and the efficiency of SMEs: The role of government financial incentives in an emerging industry. Journal of Public Affairs, 21(3), e2242. [DOI:10.1002/pa.2242]
28. Kumar, A., Singh, R., Gupta, R., & Sinha, P. K. (2024). Entrepreneurial competencies influence subjective well-being of subsistence entrepreneurs: Examining the mediating role of business performance. Journal of Small Business Management, 1-30.
https://doi.org/10.1080/00472778.2024.2358878 [DOI:10.1080/00472778.2024.2302017]
29. Liu, X., & Zhang, L. (2024). Entrepreneurial Bricolage, Business Model Innovation, and Sustainable Entrepreneurial Performance of Digital Entrepreneurial Ventures: The Moderating Effect of Digital Entrepreneurial Ecosystem Empowerment. Sustainability, 16(18), 8168. [DOI:10.3390/su16188168]
30. Lumpkin, G. T., & Dess, G. G. (1996). Clarifying the entrepreneurial orientation construct and linking it to performance. Academy of Management Review, 21(1), 135-172. [DOI:10.5465/amr.1996.9602161568]
31. Man, T. W., Lau, T., & Snape, E. (2008). Entrepreneurial competencies and the performance of small and medium enterprises: An investigation through a framework of competitiveness. Journal of Small Business and Entrepreneurship, 21(3), 257-276. [DOI:10.1080/08276331.2008.10593424]
32. Martin, S. L., & Javalgi, R. R. G. (2016). Entrepreneurial orientation, marketing capabilities, and performance: The moderating role of competitive intensity on Latin American international new ventures. Journal of Business Research, 69(6), 2040-2051. [DOI:10.1016/j.jbusres.2015.10.149]
33. Miller, D. (1983). The correlates of entrepreneurship in three types of firms. Management Science, 29(7), 770-791. [DOI:10.1287/mnsc.29.7.770]
34. Miller, D., & Friesen, P. H. (2006). Strategy making and environment: The third link. Strategic Management Journal, 4(3), 221-235. [DOI:10.1002/smj.4250040304]
35. Nekouei Zadeh, M., Hosseini, S. M., Gharehcheh, M., & Hajikarimi, A. (2015). Structural path modeling of the relationship between dynamic capabilities and environmental dynamism. Business Management Perspective, 14(22), 85-103. [In Persian]
36. Neneh, B. N., & Van Zyl, J. (2017). Orientation and its impact on firm growth amongst SMEs in South Africa. Problems and Perspectives in Management, 15(3), 166-178. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id5621156 [DOI:10.21511/ppm.15(3).2017.14]
37. Onwe, C., Ogbo, A., & Ameh, A. A. (2020). Entrepreneurial orientation and small firm performance: The moderating role of environmental hostility. Entrepreneurial Business and Economics Review, 8(4), 67-84. [DOI:10.15678/EBER.2020.080404]
38. Peric, I., Grladinović, T., Kropivšek, J., & Greger, K. (2017). Relationship between entrepreneurial competencies and firm performance: A study on furniture manufacturing SMEs in Croatia. In 28th International Conference on Wood Science and Technology: Implementation of Wood Science in Woodworking Sector (pp. 59-64). Zagreb.
39. Presutti, M., & Odorici, V. (2019). Linking entrepreneurial and market orientation to the SME's performance growth: The moderating role of entrepreneurial experience and networks. International Entrepreneurship and Management Journal, 15(4), 697-720. [DOI:10.1007/s11365-018-0533-4]
40. Priem, R. L., Rasheed, A. M., & Kotulic, A. G. (1995). Rationality in strategic decision processes, environmental dynamism and firm performance. Journal of Management, 21(5), 913-929. [DOI:10.1177/014920639502100506]
41. Rauch, A., Wiklund, J., Lumpkin, G. T., & Frese, M. (2009). Entrepreneurial orientation and business performance: An assessment of past research and suggestions for the future. Entrepreneurship Theory and Practice, 33(3), 761-787. [DOI:10.1111/j.1540-6520.2009.00308.x]
42. Rose, E. (2018). Transformational leadership moderating the entrepreneurial orientation and firm performance relationship [Doctoral dissertation, University of Pretoria]. https://repository.up.ac.za/handle/2263/68796
43. Roxas, B., Ashill, N., & Chadee, D. (2017). Effects of entrepreneurial and environmental sustainability orientations on firm performance: A study of small businesses in the Philippines. Journal of Small Business Management, 55(S1), 163-178. [DOI:10.1111/jsbm.12259]
44. Sabk Ara, M. (2021). Entrepreneurial competencies: Skills required for business performance. International Conference on Management and Industry. https://sid.ir/paper/900962/fa [In Persian]
45. Sagita, A., Yusof, M. S. M., Budiharjo, R., Nsereko, I., & Suhimi, S. (2025). Entrepreneurial networking as a mediator between entrepreneurial orientation and business performance: Insights from small business owners in Malaysia. Asian Economic and Financial Review, 15(1), 76-97. [DOI:10.55493/5002.v15i1.5284]
46. Scott, W. R. (1981). Organizations: Rational, natural, and open systems. Prentice-Hall.
47. Seyed Kalali, N., Raeisi Far, K., & Heydari, A. (2023). An analysis of the role of entrepreneurial orientation in enhancing firm performance in the tourism industry. Tourism Management Studies Quarterly, 18(63), 193-228. [DOI:10.22054/tms.2023.73231.2827 [In Persian]]
48. Shafique, I., & Saeed, M. (2020). Linking elements of entrepreneurial orientation and firm performance: Examining the moderation of environmental dynamism. Middle East Journal of Management, 7(1), 93-108. [DOI:10.1504/MEJM.2020.105228]
49. Shah, S. Z. A., & Ahmad, M. (2019). Entrepreneurial orientation and performance of small and medium-sized enterprises: Mediating effects of differentiation strategy. Competitiveness Review, 29(5), 551-572. [DOI:10.1108/CR-06-2018-0038]
50. Sharfman, M. P., & Dean, J. W., Jr. (1991). Conceptualizing and measuring the organizational environment: A multidimensional approach. Journal of Management, 17(4), 681-700. [DOI:10.1177/014920639101700403]
51. Soomro, R. B., Memon, S. G., & Soomro, M. (2025). Impact of entrepreneurial knowledge, skills, and competencies on MSME performance: An evidence from a developing country. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 19(1), 42-72. [DOI:10.1108/APJIE-04-2023-0071]
52. Suder, M., & Okręglicka, M. (2023). Examining moderating effect of environmental dynamism and hostility on entrepreneurial orientation/performance relationship. Polish Journal of Management Studies, 28. [DOI:10.17512/pjms.2023.28.2.18]
53. Suder, M. (2025). Determinant or moderator? Exploring the role of the external environment in the relationship between dimensions of entrepreneurial orientation and firm performance. Evidence from the hotel industry. International Entrepreneurship and Management Journal, 21(1), 87. [DOI:10.1007/s11365-025-01091-8]
54. Talaei, H. R., & Almasi Zafareh, F. Z. (2023). The effect of entrepreneurial orientation on performance: The mediating role of analytical social media activities and strategic approach to content marketing. Entrepreneurship Research Journal, 2(2), 1-16. [DOI:10.22034/jer.2023.1990907.1033 [In Persian]]
55. Thompson, J. D. (1967). Organizations in action: Social science bases of administrative theory. McGraw-Hill.
56. Triyono, M. B., Mutohhar, F., Kholifah, N., Nurtanto, M., Subakti, H., & Prasetya, K. H. (2023). Examining the mediating-moderating role of entrepreneurial orientation and digital competence on entrepreneurial intention in vocational education. Journal of Technical Education and Training, 15(1), 116-127. [DOI:10.30880/jtet.2023.15.01.011]
57. Ullah, H., Shah, B., Hassan, F. S. U., & Zaman, T. (2011). Environment related factors affecting the entrepreneurial orientation. International Journal of Education and Social Sciences (IJESS), 1(1), 1-19.
58. Van Doorn, S., Heyden, M. L. M., & Volberda, H. W. (2017). Enhancing entrepreneurial orientation in dynamic environments: The interplay between top management team advice-seeking and absorptive capacity. Long Range Planning, 50(2), 134-144. [DOI:10.1016/j.lrp.2016.06.003]
59. Walter, A., Auer, M., & Ritter, T. (2006). The impact of network capabilities and entrepreneurial orientation on university spin-off performance. Journal of Business Venturing, 21(4), 541-567. [DOI:10.1016/j.jbusvent.2005.02.005]
60. Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS Quarterly, 177-195. [DOI:10.2307/20650284]
61. Wu, W., Wang, H., & Tsai, F.-S. (2020). Incubator networks and new venture performance: The roles of entrepreneurial orientation and environmental dynamism. Journal of Small Business and Enterprise Development, 27(5), 727-747. [DOI:10.1108/JSBED-10-2019-0325]
62. Yadav, A., & Bansal, S. (2021). Viewing marketing through entrepreneurial mindset: A systematic review. International Journal of Emerging Markets, 16(2), 133-153. [DOI:10.1108/IJOEM-03-2019-0163]
63. Ye, F., Yang, Y., Xia, H., Shao, Y., Gu, X., & Shen, J. (2022). Green entrepreneurial orientation, boundary-spanning search and enterprise sustainable performance: The moderating role of environmental dynamism. Frontiers in Psychology, 13, 978274. [DOI:10.3389/fpsyg.2022.978274]
64. Zhang, J. A., O'Kane, C., & Chen, G. (2020). Business ties, political ties, and innovation performance in Chinese industrial firms: The role of entrepreneurial orientation and environmental dynamism. Journal of Business Research, 121, 254-267. [DOI:10.1016/j.jbusres.2020.08.055]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
