جستجو در مقالات منتشر شده
۱ نتیجه برای احمدیان
دکتر فاطمه قربانی پیرعلیدهی، هما احمدیان، زهرا سینائی راد، زبیده کوچکی،
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( بهار و تابستان ۱۴۰۳ )
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( بهار و تابستان ۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه و هدف: کارآفرینی دانشگاهی، رسالت سوم دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی پس از رسالت آموزشی و پژوهشی است تا این مؤسسات با استقرار آن بتوانند نقش مهمی را در زیست بوم کارآفرینی کشور و تقویت آن ایفا کنند. بدین ترتیب می توان کارآفرینی دانشگاهی را، ایجاد فرآیند کارآفرینانه در محیط دانشگاهی و با حفظ مالکیت معنوی برای دانشگاه تعریف نمود. به این ترتیب، فرآیند کارآفرینی تمامی فعالیت های دانشگاه (علمی، آموزشی، پژوهشی و غیره) را تحت الشعاع قرار داده و باعث تعامل دانشگاه با سایر کنشگران اقتصادی شده و به دنبال آن، مالکیت معنوی دانشگاه را به بازارهای تجاری برای توسعۀ ایده ها و محصولات نوآورانه تزریق می کند. نتایج و دستاوردهای کارآفرینی دانشگاهی برای دانشگاهیان، دانشگاه های وابسته به آنها و جامعۀ عمومی بسیار مهم است. بر این اساس، بخش های مختلف دانشگاه در راستای توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی اقداماتی را به انجام رسانده اند اما آنچه که اثربخشی چنین فعالیت هایی را به دنبال دارد، سازماندهی و اجرایی شدن فعالیت های مختلف در یک قالب مشخص و برنامه ریزی شده است. طراحی الگویی که بتواند قالب فکری و مسیر مشخصی را برای گسترش کارآفرینی دانشگاهی ارائه دهد، مفید و کاربردی است. لذا این مطالعه با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر در استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به انجام رسید.
مواد و روش‌ها: روش تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد کلی به صورت ترکیبی (کیفی-کمی) از نوع متوالی است که در مرحلۀ اول بخش کیفی طراحی شده و سپس بر اساس یافته های بخش کیفی، بخش کمی تحقیق دنبال شد. ۴۲ نفر از خبرگان از جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه، فارغ التحصیلان، مدیران
شرکت های دانش بنیان، کارشناسان کارآفرینی دانشگاه، دانشجویان دانشگاه و محققان به صورت هدفمند برای بخش کیفی تحقیق انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه با افراد نمونه تا زمان دستیابی به اشباع نظری جمع آوری شد. مراحل تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها به صورت کدگذاری سه مرحله ای و در قالب مدل پارادایمی نظریۀ بنیانی دنبال شد. اعتبارسنجی یافته های به دست آمده از بخش کیفی تحقیق از طریق بازبینی یافته ها توسط
مشارکت کنندگان و تکنیک مثلث سازی مورد بررسی قرار گرفت. جامعۀ مورد بررسی در بخش کمی، کلیۀ اعضای هیئت علمی، مدیران و معاونان دانشگاه و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه بودند (تعداد ۱۳۵ نفر از کارکنان/ اساتید و ۱۰۲۷ نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی). با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، ۲۸۹ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با نظرخواهی از اعضای هیئت علمی و سایر کارشناسان کارآفرینی در سطح دانشگاه بررسی شد. پایایی پرسشنامه نیز از طریق انجام پیش آزمون و محاسبۀ آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. همچنین برای سنجش پایایی سازه ها از پایایی ترکیبی (CR) نیز استفاده شد. علاوه بر آن، برازش مدل طراحی شده در رابطه با استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو بخش اندازه گیری و ساختاری نیز مورد بررسی قرار گرفت. بخش مدل اندازه گیری معادلات ساختاری با شاخص هایی از جمله بارهای عاملی، آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی (CR)، روایی همگرا یا شاخص AVE (میانگین واریانس استخراج شده) و روایی واگرا (آزمون فورنل- لارکر) مورد مطالعه قرار گرفت. مدل ساختاری نیز با شاخص هایی از جمله ضریب تعیین R۲، ضرایب t و ضرایب مسیر (Beta) بررسی شد. برازش کلی مدل نیز با استفاده از شاخص هایی مانند ریشۀ میانگین مجذور باقیماندۀ استاندارد شده (SRMR) و شاخص برازش هنجار (NFI) مورد مطالعه قرار گرفت. داده های به دست آمده از بخش کمی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از بستۀ نرم افزاری SmartPLS۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس یافته های بخش کیفی، شش مؤلفۀ به عنوان عوامل علی، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، توسعۀ کارآفرینی، راهبردها و پیامدها اصلی ترین مؤلفه های استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بودند. از دیدگاه دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری عوامل زمینه ای (ضریب مسیر ۰/۹۶۷) بیشترین نقش را در اجرایی شدن راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاه داشته و عوامل مداخلهگر رابطۀ منفی با راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی داشتند (ضریب مسیر ۰/۴۱۰-) و این یافته، نشان دهندۀ پررنگتر بودن نقش پسران های مداخله گر است. رابطۀ بین توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی با راهبردهای آن و همچنین رابطۀ بین راهبردها با پیامدهای کارآفرینی دانشگاهی رابطه ای معنی دار است. بین دو گروه از راهبردهای کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، راهبردهای سیاستی و برنامه های حمایتی با بار عاملی بیشتر (۰/۹۵۲) در رتبۀ اول و راهبردهای آموزشی- فرهنگی با بار عاملی ۰/۹۱۰ در رتبۀ بعدی قرار گرفت. در بین پیامدهای مختلف ناشی از اجرای راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی، پیامدهای اقتصادی، پیامدهای سازمانی، پیامدهای فردی و پیامدهای اجتماعی به ترتیب اولویت از مهمترین تا کم اهمیت ترین پیامدها قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: مؤلفه های مختلفی بر استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مؤثر هستند. از مؤلفه های اقتصادی گرفته تا مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی و غیره. بخش مهمی از مؤلفه های مؤثر در مدل به دست آمده را می توان به شرایط سازمان نسبت داد. بنابراین دانشگاه را می توان
به عنوان یک سازمان درنظر گرفت که حفظ و ارتقای آن وابسته به کارآفرینی سازمانی است. بهبود شرایط سازمانی به عنوان اصلی ترین زیرمؤلفه های عوامل علی بر توسعۀ منافع درون سازمانی که مهمترین بعد توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی است، تأثیرگذار است. شرایط مدیریتی مطلوب در دانشگاه می تواند در بهبود سیاست ها، قوانین و برنامه های حمایتی دانشگاه و در نتیجه ایجاد و استقرار کارآفرینی دانشگاهی تأثیر بگذارد. این در حالی است که موانع مالی-فنی دانشگاه، استقرار کارآفرینی را با مشکل مواجه می سازند. در پایان پیشنهادهایی برای استقرار موفق تر کارآفرینی در دانشگاه مورد مطالعه، ارائه شد.
مواد و روش‌ها: روش تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد کلی به صورت ترکیبی (کیفی-کمی) از نوع متوالی است که در مرحلۀ اول بخش کیفی طراحی شده و سپس بر اساس یافته های بخش کیفی، بخش کمی تحقیق دنبال شد. ۴۲ نفر از خبرگان از جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه، فارغ التحصیلان، مدیران
شرکت های دانش بنیان، کارشناسان کارآفرینی دانشگاه، دانشجویان دانشگاه و محققان به صورت هدفمند برای بخش کیفی تحقیق انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه با افراد نمونه تا زمان دستیابی به اشباع نظری جمع آوری شد. مراحل تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها به صورت کدگذاری سه مرحله ای و در قالب مدل پارادایمی نظریۀ بنیانی دنبال شد. اعتبارسنجی یافته های به دست آمده از بخش کیفی تحقیق از طریق بازبینی یافته ها توسط
مشارکت کنندگان و تکنیک مثلث سازی مورد بررسی قرار گرفت. جامعۀ مورد بررسی در بخش کمی، کلیۀ اعضای هیئت علمی، مدیران و معاونان دانشگاه و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه بودند (تعداد ۱۳۵ نفر از کارکنان/ اساتید و ۱۰۲۷ نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی). با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، ۲۸۹ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با نظرخواهی از اعضای هیئت علمی و سایر کارشناسان کارآفرینی در سطح دانشگاه بررسی شد. پایایی پرسشنامه نیز از طریق انجام پیش آزمون و محاسبۀ آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. همچنین برای سنجش پایایی سازه ها از پایایی ترکیبی (CR) نیز استفاده شد. علاوه بر آن، برازش مدل طراحی شده در رابطه با استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو بخش اندازه گیری و ساختاری نیز مورد بررسی قرار گرفت. بخش مدل اندازه گیری معادلات ساختاری با شاخص هایی از جمله بارهای عاملی، آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی (CR)، روایی همگرا یا شاخص AVE (میانگین واریانس استخراج شده) و روایی واگرا (آزمون فورنل- لارکر) مورد مطالعه قرار گرفت. مدل ساختاری نیز با شاخص هایی از جمله ضریب تعیین R۲، ضرایب t و ضرایب مسیر (Beta) بررسی شد. برازش کلی مدل نیز با استفاده از شاخص هایی مانند ریشۀ میانگین مجذور باقیماندۀ استاندارد شده (SRMR) و شاخص برازش هنجار (NFI) مورد مطالعه قرار گرفت. داده های به دست آمده از بخش کمی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از بستۀ نرم افزاری SmartPLS۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس یافته های بخش کیفی، شش مؤلفۀ به عنوان عوامل علی، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، توسعۀ کارآفرینی، راهبردها و پیامدها اصلی ترین مؤلفه های استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بودند. از دیدگاه دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری عوامل زمینه ای (ضریب مسیر ۰/۹۶۷) بیشترین نقش را در اجرایی شدن راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاه داشته و عوامل مداخلهگر رابطۀ منفی با راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی داشتند (ضریب مسیر ۰/۴۱۰-) و این یافته، نشان دهندۀ پررنگتر بودن نقش پسران های مداخله گر است. رابطۀ بین توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی با راهبردهای آن و همچنین رابطۀ بین راهبردها با پیامدهای کارآفرینی دانشگاهی رابطه ای معنی دار است. بین دو گروه از راهبردهای کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، راهبردهای سیاستی و برنامه های حمایتی با بار عاملی بیشتر (۰/۹۵۲) در رتبۀ اول و راهبردهای آموزشی- فرهنگی با بار عاملی ۰/۹۱۰ در رتبۀ بعدی قرار گرفت. در بین پیامدهای مختلف ناشی از اجرای راهبردهای توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی، پیامدهای اقتصادی، پیامدهای سازمانی، پیامدهای فردی و پیامدهای اجتماعی به ترتیب اولویت از مهمترین تا کم اهمیت ترین پیامدها قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: مؤلفه های مختلفی بر استقرار کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مؤثر هستند. از مؤلفه های اقتصادی گرفته تا مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی و غیره. بخش مهمی از مؤلفه های مؤثر در مدل به دست آمده را می توان به شرایط سازمان نسبت داد. بنابراین دانشگاه را می توان
به عنوان یک سازمان درنظر گرفت که حفظ و ارتقای آن وابسته به کارآفرینی سازمانی است. بهبود شرایط سازمانی به عنوان اصلی ترین زیرمؤلفه های عوامل علی بر توسعۀ منافع درون سازمانی که مهمترین بعد توسعۀ کارآفرینی دانشگاهی است، تأثیرگذار است. شرایط مدیریتی مطلوب در دانشگاه می تواند در بهبود سیاست ها، قوانین و برنامه های حمایتی دانشگاه و در نتیجه ایجاد و استقرار کارآفرینی دانشگاهی تأثیر بگذارد. این در حالی است که موانع مالی-فنی دانشگاه، استقرار کارآفرینی را با مشکل مواجه می سازند. در پایان پیشنهادهایی برای استقرار موفق تر کارآفرینی در دانشگاه مورد مطالعه، ارائه شد.
| صفحه ۱ از ۱ |
پایگاه های مرتبط
کلمات کلیدی
راهبرد, کارآفرینی, کشاورزی
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی می‌باشد.
طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Entreneurship and Agriculture
Designed & Developed by: Yektaweb