علی سوختانلو، عبدالغنی رستگار، هادی ثنائی پور، محمد باقر گرجی،
دوره ۹، شماره ۱۷ - ( بهار و تابستان ۱۴۰۱ )
چکیده
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: استان گلستان به لحاظ جغرافیای کارآفرینی، از مزیتها و ظرفیتهای قابل ملاحظه ای برای تولید محصولات کشاورزی برخوردار است که فرصتهای متعددی برای کارآفرینی در صنایع تبدیلی کشاورزی ایجاد کرده است. توسعه صنایع تبدیلی، نیازمند توجه به اکوسیستم کارآفرینی فناورانه است و هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی استان گلستان است.
مواد و روشها: این تحقیق با استفاده از روش آمیخته اکتشافی طی دو گام کیفی و کمّی انجام شد. در گام کیفی تحقیق از مطالعات کتابخانه ای، جستجوهای اینترنتی و مصاحبه با ۱۵ نفر از خبرگان حوزۀ کارآفرینی فناورانه و افرادی که تجربه کارآفرینی در این حوزه را داشتند، شاخصهای مدل اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی مشتمل بر ۶۶ شاخص شناسایی شد. این بخش با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. سپس با استفاده از از روش دلفی فازی در سه راند، شاخصها توسط خبرگان حوزه کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی استان گلستان مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت، ۴۸ شاخص برای مدل تعیین شد. طراحی مدل با استفاده از روش مدلسازی ساختاری-تفسیری در نرم افزار میک مک انجام شده است.
یافتهها: محاسبات مدلسازی ساختاری-تفسیری نشان میدهد متغیر عملکرد کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی در سطح اول، بازار و تقاضای فناوری سطح دوم، فرصتهای کارآفرینانه در صنایع تبدیلی در سطح سوم، شبکهسازی فناوری و توسعه سرمایه های انسانی در سطح چهارم، تحقیق و توسعه و شایستگیهای کارآفرینانه در سطح پنجم، فرهنگ کارآفرینی در سطح ششم، حمایتهای مالی و قانونی و زیرساختهای کارآفرینی در سطح هفتم و در نهایت نظام سیاستگذاری در سطح هشتم قرار دارد که زیربناییترین عنصر مدل است و بیشترین تأثیر را در ظرفیت سازی اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی دارد. همچنین با تحلیل نمودار قدرت نفوذ-وابستگی؛ متغیرهای مستقل (نظام سیاستگذاری، زیرساختهای کارآفرینی، فرهنگ کارآفرینی و حمایتهای مالی و قانونی)، وابسته (عملکرد کارآفرینی فناورانه، بازار و تقاضای فناوری و فرصتهای کارآفرینانه) و میانجی (شبکهسازی فناوری، توسعه سرمایههای انسانی، تحقیق وتوسعه و شایستگی های کارآفرینانه) شناسایی شدند.
نتیجهگیری: از آنجا که هر اکوسیستم کارآفرینی از ابعاد، ویژگیها و مختصات منحصر به فردی برخوردار است، لذا برای برنامه ریزی جهت بهبود وضعیت صنایع تبدیلی استان گلستان، نیاز به دانستن شاخصهای اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در این صنعت است که در این تحقیق به آنها دست یازیده شده است. همچنین در انتهای تحقیق؛ پیشنهادهای کاربردی جهت ارتقاء وضعیت اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در صنایع تبدیلی استان گلستان ارائه شده که از جمله مهمترین آنها میتوان به ارائه حمایتهای مالی و قانونی از کارآفرینان فناور در صنایع تبدیلی، بهبود وضعیت زیرساختهای مورد نیاز، ارتقاء فرهنگ کارآفرینانه با استفاده از الگوسازی از کارآفرینان موفق، تقویت هنجارهای اجتماعی حامی کارآفرینی و استفاده از رسانه ها برای توسعه و ترویج این حوزه اشاره کرد.