چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: نوآوری بهعنوان محور رشد تولید، عامل اصلی بهرهوری نیروی کار، پویایی صنعت و تعیینکننده موفقیت اقتصادی است. پارکهای علم و فناوری نقش مهمی در توسعه فنّاوری دارند و قادر به رشد چشمگیر اقتصادی کشورها هستند. در حقیقت توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه مرهون پارک علم و فناوری در آنها است. در واقع شرکتهای دانشبنیان یکی از مهمترین مؤلفههای جهش تولید و اقتصاد مقاومتی به شمار میآیند.
مواد و روش ها: در این پژوهش شرکتهای دانشبنیان و کشاورزی واقع در مرکز رشد فناوری کشاورزی، منابع طبیعی و صنایع غذایی و مرکز رشد فناوری گناباد، نیشابور و تربتحیدریه موردبررسی قرارگرفتهاست. داده ها در این مطالعه به روش سرشماری و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شده است. جمع آوری دادههای مورد نیاز ۵ شرکت از طریق ایمیل، ۳ شرکت با استفاده از نرم افزار تلگرام و ۳۹ پرسشنامه نیز به شیوه رو در رو جمع آوری شدند. روش تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی بود. نرم افزارهای مورد استفاده در این پژوهش با استفاده از Stata و Excel بود.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان میدهد، حمایت مالی و مشاوره بازرگانی ازجمله مهمترین خدمات و پشتیبانیهای موردنیاز شرکتهای دانشبنیان و فناور بود. کمبود منابع مالی در بخش مالی، عدم توانایی در معرفی محصول و بازاریابی بین المللی در بخش بازاریابی و نیز عدم اجرای صحیح و بهموقع اسناد بالادستی از نقاط ضعف در بخش نهادی به شمار میروند. در مقابل، سرمایه شخصی و نوآوربودن محصول ازجمله نقاط قوت شرکتهای دانش بنیان و فناور کشاورزی بود. بارزترین تهدیدها فراروی این شرکتها عبارتند از: وضعیت نوسانات قیمتی، نبود سیاستهای ارزی، عدم آگاهی نسبت به مسائل حقوقی و طولانی بودن پروسه اخذ مجوز است. همچنین، انحصاری بودن محصول تولیدی مهمترین فرصت شرکتها اعلام شد. اولویت این شرکتها در ارتباط با راهبردهای آتی، صادرات و تمرکز بر بازار خارجی و جذب سرمایهگذار بود.
نتیجه گیری: پیشنهاد میشود با توجه به کارایی پایین شرکتهای دانشبنیان در زمینه اشتغالزایی، ورود مؤثر دانشگاهها به حوزه کارآفرینی و نوآوری، تدوین سند نظام نوآوری و هدایت پژوهشی در دستور کار قرار گیرد. همچنین، برای افزایش اشتغال دانش آموختگان کشاورزی پیشنهاد م یشود تمهیداتی اندیشیده شود تا اشتغال این افراد در شرکتهای دانشبنیان منجر به ایجاد تسهیلاتی از جمله ارائه پوشش بیمه ای رایگان برای اعضا این شرکتها شود. شرکتهای دانشبنیان و فناور کشاورزی به یک بسته مدیریتی - مشاورهای در زمینه بازاریابی و بازرگانی محصولات تولیدی، حقوقی و مالی نیازمند هستند تا بتوانند در فضای موجود در بازارهای داخلی و حضور در بازار بینالملل حضور قویتر و مبتنی بر آگاهی داشته باشند.