دوره 12، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1404 )
جلد 12 شماره 1 صفحات 63-49 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ahmadvand M, Azizifar A. (2025). Explaining the Obstacles to the Development of Agricultural Entrepreneurship from the Viewpoints of Agricultural Graduates in the Kohgiluyeh Region. J Entrepreneurial Strategies Agric. 12(1), 49-63. doi:10.61186/jea.2024.402
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-402-fa.html
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-402-fa.html
احمدوند مصطفی، عزیزی فر اکرم.(1404). تبیین موانع توسعه کارآفرینی کشاورزی از دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی منطقه کهگیلویه راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی 12 (1) :63-49 10.61186/jea.2024.402
1- گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
چکیده: (1659 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: امروزه یکی از مهمترین چالش ها در ایران بحران بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی به ویژه دانش آموختگان رشته های مهندسی کشاورزی است. این در حالی است که ظرفیت های توسعه کشاورزی و اشتغال در آن قابل توجه و فراوان است. از این رو، با در نظر گرفتن ظرفیت بخش کشاورزی در این کشور، مشکل بیکاری دانش آموختگان رشته کشاورزی را می توان با ارتقای کارآفرینی مرتفع ساخت. از سوی دیگر، توسعه کارآفرینی خود با چالش ها و موانع متنوع و متفاوتی روبرو است که شناسایی و مرتفع ساختن آنان از ضروریات است. در این راستا، شناسایی و تبیین موانع کارآفرینی کشاورزی بسیار حائز اهمیت خواهد بود. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی پیرامون موانع توسعه کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه انجام شده است.
مواد و روش ها: جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموختگان کشاورزی ساکن در منطقه کهگیلویه (شهرستان های چرام و دهدشت) در استان کهگیلویه و بویراحمد بود که در سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی این استان عضویت داشتند (300= N). در این میان، 140 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و از میان آنان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای حاوی 47 گویه بود که بر اساس مرور پیشینه و بررسی های مقدماتی در منطقه و در قالب هفت بُعد شامل بازاری-اقتصادی، مهارتی- فردی، اداری- قانونی، عدم توانایی تشخیص فرصت، موانع حمایتی، مدیریتی، و زمینه ای و در قالب طیف لیکرت پنج درجهای از یک (کاملاً مخالفم) تا پنج (کاملاً موافقم) تدوین گردید. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان موضوعی دانشگاه یاسوج، معاونت توسعه منابع انسانی سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد و همچنین کارآفرینان برتر در بخش کشاورزی مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت. پایایی کلی ابزار پژوهش نیز با انجام مطالعه ای مقدماتی در خارج از جامعه تحقیق (شهرستان باشت) و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای موانع مختلف در دامنه 0/705 تا 0/854 به دست آمد. داده ها گردآوری شدند، و پس از کدگذاری در نرم افزار SPSS23 ، با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: طبق نتایج، دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی پیرامون موانع کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه در هفت دسته قابل تفکیک اند که موانع اقتصادی و مالی، حمایتی، زمینه ای، مدیریتی، عدم توانایی تشخیص فرصت، فردی- مهارتی، و اداری- قانونی به ترتیب رتبه اول تا هفتم را به خود اختصاص می دهند. علاوه بر آن، برای موانع اقتصادی و مالی، فردی- مهارتی، اداری- قانونی، حمایتی، عدم توانایی تشخیص فرصت، مدیریتی، و زمینه ای میانگین نظرات بالاتر از حد معیار (عدد 3) به دست آمد که حاکی از اتفاق نظر بالای دانش آموختگان مورد مطالعه پیرامون وجود موانع ذکرشده است. بر اساس نتایج آزمون من ویتنی، دیدگاه پیرامون موانع کارآفرینی در بین زنان و مردان دانش آموحته یکسان بود. اما نتایج پژوهش، تفاوت معنادار دیدگاه دانش آموختگان مقاطع مختلف تحصیلی درخصوص موانع فردی-مهارتی را نشان دادند. علاوه بر این، تفاوت معناداری در بین گروه های تحصیلی در دیدگاه پیرامون موانع اقتصادی و مالی، حمایتی، مدیریتی، زمینه ای، اداری-قانونی، عدم توانایی تشخیص فرصت و سطح تحصیلات آنها مشاهده نشد.
نتیجه گیری: امنیت غذایی کشور در شرایط خشکسالی، کم آبی و تحریم های ظالمانه نیازمند توسعه کارآفرینی در بخش کشاورزی است. این در حالی است که بار اصلی توسعه کارآفرینی در بخش کشاورزی بر دوش دانش آموختگان آن است لیکن در این مسیر، موانع و چالش های عدیدهای قابل تبیین است. بررسی موانع کارآفرینی در میان دانشآموختگان رشته کشاورزی در منطقه کهگیلویه نشان دهنده وجود چالشهای متعددی در این زمینه است. مهمترین مانع کارآفرینی دانش آموختگان کشاورزی از میان موانع هفتگانه مورد بررسی، موانع اقتصادی و مالی و پس از آن موانع حمایتی آنان است. این در حالی است که موانع اداری-قانونی در رتبه آخر قرار گرفته اند. از میان مؤلفه های مالی-اقتصادی، هزینه بالای تأمین تجهیزات و ملزومات اولیه کسب و کارهای کشاورزی و حاشیه سود پائین این نوع فعالیت ها از بارزترین موانع مالی-اقتصادی محسوب می شوند. علاوه بر آن، نبود افراد مشارکت جو و متخصص برای راه اندازی کسب و کارها و ناکافی بودن مهارت و تجربه مناسب برای راه اندازی کسب و کارهای نوین به عنوان مهمترین موانع مهارتی-فردی شناخته شده اند. همچنین، وجود مافیای واردات و عدم رقابت عادلانه و قوانین و مقررات پیچیده و دست و پاگیر در حیطه موانع اداری-قانونی حائز اهمیت است. افزون بر آن، عدم ارائه خدمات مناسب توسط سازمان های متولی و فقدان آموزش های لازم در این خصوص از مهم ترین موانع حمایتی محسوب می گردند. همچنین، ضعف مدیریتی و عدم اتخاذ تصمیمات راهبردی برای توسعه بخش کشاورزی نیز به عنوان مؤلفه های مهم در موانع مدیریتی کارآفرینی نشان داده شده است. احتمال سرقت ایده ها و ترس از ناکامی در راه اندازی و توسعه کسب و کار در بین دانش آموختگان نیز بر عدم استقبال آنان از فعالیت های کارآفرینانه مؤثر است. با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می رسد که برطرف کردن موانع کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه می تواند نقش مثبتی در رفع مشکل بیکاری دانش آموختگان رشته کشاورزی داشته باشد. از آنجاکه این موانع بهطور مشخص بر روی کارآفرینی دانشآموختگان مؤثر هستند، ضروری است که برنامههای آموزشی و حمایتی برای تقویت مهارتهای فردی و مدیریتی در کنار ایجاد بسترهای مناسب اقتصادی و حقوقی در بخش کشاورزی طراحی شود. در نهایت، توجه به ظرفیتهای بالای بخش کشاورزی در ایران و ضرورت ارتقاء کارآفرینی در این حوزه میتواند نقش مهمی در اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی، بهویژه در رشتههای مهندسی کشاورزی ایفا کند. اقدامات مورد نظر میتوانند به حمایت از کارآفرینان جوان در فرایند راهاندازی کسب وکارهای نوپا و ایجاد اشتغال پایدار منجر شوند.
مقدمه و هدف: امروزه یکی از مهمترین چالش ها در ایران بحران بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی به ویژه دانش آموختگان رشته های مهندسی کشاورزی است. این در حالی است که ظرفیت های توسعه کشاورزی و اشتغال در آن قابل توجه و فراوان است. از این رو، با در نظر گرفتن ظرفیت بخش کشاورزی در این کشور، مشکل بیکاری دانش آموختگان رشته کشاورزی را می توان با ارتقای کارآفرینی مرتفع ساخت. از سوی دیگر، توسعه کارآفرینی خود با چالش ها و موانع متنوع و متفاوتی روبرو است که شناسایی و مرتفع ساختن آنان از ضروریات است. در این راستا، شناسایی و تبیین موانع کارآفرینی کشاورزی بسیار حائز اهمیت خواهد بود. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی پیرامون موانع توسعه کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه انجام شده است.
مواد و روش ها: جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموختگان کشاورزی ساکن در منطقه کهگیلویه (شهرستان های چرام و دهدشت) در استان کهگیلویه و بویراحمد بود که در سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی این استان عضویت داشتند (300= N). در این میان، 140 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و از میان آنان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای حاوی 47 گویه بود که بر اساس مرور پیشینه و بررسی های مقدماتی در منطقه و در قالب هفت بُعد شامل بازاری-اقتصادی، مهارتی- فردی، اداری- قانونی، عدم توانایی تشخیص فرصت، موانع حمایتی، مدیریتی، و زمینه ای و در قالب طیف لیکرت پنج درجهای از یک (کاملاً مخالفم) تا پنج (کاملاً موافقم) تدوین گردید. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان موضوعی دانشگاه یاسوج، معاونت توسعه منابع انسانی سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد و همچنین کارآفرینان برتر در بخش کشاورزی مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت. پایایی کلی ابزار پژوهش نیز با انجام مطالعه ای مقدماتی در خارج از جامعه تحقیق (شهرستان باشت) و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای موانع مختلف در دامنه 0/705 تا 0/854 به دست آمد. داده ها گردآوری شدند، و پس از کدگذاری در نرم افزار SPSS23 ، با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: طبق نتایج، دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی پیرامون موانع کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه در هفت دسته قابل تفکیک اند که موانع اقتصادی و مالی، حمایتی، زمینه ای، مدیریتی، عدم توانایی تشخیص فرصت، فردی- مهارتی، و اداری- قانونی به ترتیب رتبه اول تا هفتم را به خود اختصاص می دهند. علاوه بر آن، برای موانع اقتصادی و مالی، فردی- مهارتی، اداری- قانونی، حمایتی، عدم توانایی تشخیص فرصت، مدیریتی، و زمینه ای میانگین نظرات بالاتر از حد معیار (عدد 3) به دست آمد که حاکی از اتفاق نظر بالای دانش آموختگان مورد مطالعه پیرامون وجود موانع ذکرشده است. بر اساس نتایج آزمون من ویتنی، دیدگاه پیرامون موانع کارآفرینی در بین زنان و مردان دانش آموحته یکسان بود. اما نتایج پژوهش، تفاوت معنادار دیدگاه دانش آموختگان مقاطع مختلف تحصیلی درخصوص موانع فردی-مهارتی را نشان دادند. علاوه بر این، تفاوت معناداری در بین گروه های تحصیلی در دیدگاه پیرامون موانع اقتصادی و مالی، حمایتی، مدیریتی، زمینه ای، اداری-قانونی، عدم توانایی تشخیص فرصت و سطح تحصیلات آنها مشاهده نشد.
نتیجه گیری: امنیت غذایی کشور در شرایط خشکسالی، کم آبی و تحریم های ظالمانه نیازمند توسعه کارآفرینی در بخش کشاورزی است. این در حالی است که بار اصلی توسعه کارآفرینی در بخش کشاورزی بر دوش دانش آموختگان آن است لیکن در این مسیر، موانع و چالش های عدیدهای قابل تبیین است. بررسی موانع کارآفرینی در میان دانشآموختگان رشته کشاورزی در منطقه کهگیلویه نشان دهنده وجود چالشهای متعددی در این زمینه است. مهمترین مانع کارآفرینی دانش آموختگان کشاورزی از میان موانع هفتگانه مورد بررسی، موانع اقتصادی و مالی و پس از آن موانع حمایتی آنان است. این در حالی است که موانع اداری-قانونی در رتبه آخر قرار گرفته اند. از میان مؤلفه های مالی-اقتصادی، هزینه بالای تأمین تجهیزات و ملزومات اولیه کسب و کارهای کشاورزی و حاشیه سود پائین این نوع فعالیت ها از بارزترین موانع مالی-اقتصادی محسوب می شوند. علاوه بر آن، نبود افراد مشارکت جو و متخصص برای راه اندازی کسب و کارها و ناکافی بودن مهارت و تجربه مناسب برای راه اندازی کسب و کارهای نوین به عنوان مهمترین موانع مهارتی-فردی شناخته شده اند. همچنین، وجود مافیای واردات و عدم رقابت عادلانه و قوانین و مقررات پیچیده و دست و پاگیر در حیطه موانع اداری-قانونی حائز اهمیت است. افزون بر آن، عدم ارائه خدمات مناسب توسط سازمان های متولی و فقدان آموزش های لازم در این خصوص از مهم ترین موانع حمایتی محسوب می گردند. همچنین، ضعف مدیریتی و عدم اتخاذ تصمیمات راهبردی برای توسعه بخش کشاورزی نیز به عنوان مؤلفه های مهم در موانع مدیریتی کارآفرینی نشان داده شده است. احتمال سرقت ایده ها و ترس از ناکامی در راه اندازی و توسعه کسب و کار در بین دانش آموختگان نیز بر عدم استقبال آنان از فعالیت های کارآفرینانه مؤثر است. با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می رسد که برطرف کردن موانع کارآفرینی کشاورزی در منطقه کهگیلویه می تواند نقش مثبتی در رفع مشکل بیکاری دانش آموختگان رشته کشاورزی داشته باشد. از آنجاکه این موانع بهطور مشخص بر روی کارآفرینی دانشآموختگان مؤثر هستند، ضروری است که برنامههای آموزشی و حمایتی برای تقویت مهارتهای فردی و مدیریتی در کنار ایجاد بسترهای مناسب اقتصادی و حقوقی در بخش کشاورزی طراحی شود. در نهایت، توجه به ظرفیتهای بالای بخش کشاورزی در ایران و ضرورت ارتقاء کارآفرینی در این حوزه میتواند نقش مهمی در اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی، بهویژه در رشتههای مهندسی کشاورزی ایفا کند. اقدامات مورد نظر میتوانند به حمایت از کارآفرینان جوان در فرایند راهاندازی کسب وکارهای نوپا و ایجاد اشتغال پایدار منجر شوند.
واژههای کلیدی: ترویج کارآفرینی کشاورزی، توسعه کشاورزی، شایستگی های کارآفرینانه، کهگیلویه و بویراحمد
فهرست منابع
1. Ahmadi, S., Kohestani, H., Yadavar, H., & Shabanali Femi, H. (2018). Meta-analysis of factors affecting the development of entrepreneurship of rural women. Journal Space Economy & Rural Development, 8(27), 21-38. [In Persian]
2. Baliyan, S. P., Mosia, P. A., & Baliyan, P. S. (2020). Gender differences in entrepreneurial attitudes and constraints: Do the constraints predict university agriculture graduates' attitudes towards entrepreneurship? International Journal of Higher Education, 9(5), 259-273. https://doi:10.5430/ijhe. v9n5p259. [DOI:10.5430/ijhe.v9n5p259]
3. Chambers, D., & Munemo, J. (2019). Regulations, institutional quality and entrepreneurship. Journal of Regulatory Economics, 55(1), 46-66.
https://doi.org/10.1007/s11149-019-09377-w [DOI:10.1007/s11149-019-09377-w.]
4. Ehsanifar, T., Rostami, F., Naderi, N., & Rezaee, B. (2016). Obstacles and strategies for entrepreneurship development in the agricultural sector. Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 3(2), 1-15. [DOI:10.22069/jead.2024.22384.1823. [In Persian]]
5. Fadaei Keivanee, R., Azizi, M., & Badizadeh, A. (2021). Analysis of dimensions and components of family entrepreneurship sustainability in Iran. Political Sociology of Iran, 4(3), 665-687. [DOI:10.30510/PSI.2022.296669.2085. [In Persian]]
6. Fredström, A., Peltonen, J., & Wincent, J. (2021). A country-level institutional perspective on entrepreneurship productivity: The effects of informal economy and regulation. Journal of Business Venturing, 36(5), 106002.
https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2020.106002 [DOI:10.1016/j.jbusvent.2020.106002.]
7. Ghiasvand Ghiasi, F. (2019). Analysis of barriers to entrepreneurship in agricultural small and medium enterprises in Qazvin province. Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 5(4), 117-130. [DOI:10.22069/jead.2020.17444.1399. [In Persian]]
8. Karami, A., Nouri, M., & Mosavi, N. (2017). Evaluation and zoning of agricultural development in counties of Kohgiloyeh and Boyer-Ahmad province, Iran. Agricultural Economics, 10(4), 119-138. [DOI:10.22034/iaes.2017.22230]
9. Karamti, C., & Abd-Mouleh, N. W. (2022). Finding entrepreneurial opportunities in times of crisis: Evidence from Tunisia. Journal of the Knowledge Economy, 1-30. doi: 10.1007/s13132-021-00888-6. [DOI:10.1007/s13132-021-00888-6]
10. Kouchaky, Z., Razzaghi, F., Ghorbani piralidehi, F., & Azizi, T. (2024). Investigating the barriers and deterrents to establish green entrepreneurship in greenhouse production units of Golestan province. Iran Agricultural Extension and Education Journal, 19(2), 55-74. https://doi.org/ 10.22034/iaeej.2023.408862.1745. [In Persian] [DOI:10.22034/iaeej.2023.408862.1745. [In Persian]]
11. Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
https://doi.org/10.1177/001316447003000308 [DOI:10.1177/0013164470030003.]
12. Lundberg, H., & Rehnfors, A. (2018). Transnational entrepreneurship: opportunity identification and venture creation. Journal of International Entrepreneurship, 16(2), 150-175.
https://doi.org/10.1007/s10843-018-0228-5 [DOI:10.1007/s10843-018-0228-5.]
13. Moumenihelali, H., & Moazen, Z. (2015). A review of barriers to entrepreneurship development in the agricultural sector. Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 2(1), 111-124. [In Persian]
14. Naderi, N., Yusefi, Z., & Rezaee, B. (2016). Phenomenology Barriers to the Creation and Launch Agricultural Startups. Journal of Entrepreneurial Strategies in Agriculture, 3(5), 35-46 [In Persian]
15. Rai, U., Ghosh, S., Rai, B., Das, L., & Mondal, S. (2022). Attitude of the agriculture graduates and general graduates towards agricultural entrepreneurship and self-employment. Age, 106, 073.
16. Reisi A., Sheihaki Tash, M., Salarzehi, H., & Valinafs, A. (2016). Identification and prioritization of factors affecting agricultural entrepreneurship in rural areas (Study Case: Sarbaz County). Journal of Entrepreneurial Strategies Agriculture, 3(6), 51-58. [In Persian]
17. Rezaei, B., Najafpour, H., & Naderi, N. (2017). Obstacles and solutions to the development of green entrepreneurship in Kermanshah. Journal Space Economy & Rural Development, 6(20), 59-78.
https://doi.org/10.18869/acadpub.serd.6.20.59 [DOI:doi: 10.18869/acadpub.serd.6.20.59. [In Persian]]
18. Sadr Dashtaki, S. Z., & Fatemi, M. (2023). Determining the obstacles and inhibitors of agricultural business development of the Omid Entrepreneurship Fund. Journal of Entrepreneurial Strategies Agriculture, 10(1), 118-131.
https://doi.org/10.61186/jea.10.19.118 [DOI:10.61186/jea.10.19.118. [In Persian]]
19. Safarzadeh, Y., & Zahedi, Sh. (2016). The relationship between Social Capital and Social Support with Entrepreneurship in Female Employees in National South Oil Company (NLSOC). Woman and Culture, 8(29), 99-111. [In Persian]
20. Shamanian, M., Rahmani Fazli, A. R., & Azizpour, F. (2018). Analyzing entrepreneurship development capacities in rural Damghan district. Journal Space Economy & Rural Development, 8(28), 133-156. [DOI:10.48308/esrj.2022.100788. [In Persian]]
21. Shamsi, H., Kakaee, H., Fotouhi. M., & Khezri, M. (2022). Investigating the Impact of Innovation Strategy Management on Performance: Mediating Role of Entrepreneurial Opportunity Recognition. Journal of Economic Business Research, 12(23), 1-11.
https://doi.org/10.3390/su15075776 [DOI:10.3390/su15075776. [In Persian]]
22. Shojaeifard, A. (2022). Provide a causal model for identifying entrepreneurial opportunities with respect to the role of media literacy and entrepreneurial awareness. Journal of Studies in Library and Information Science, 1(14), 1-15. [DOI:10.22055/slis.2022.41172.1897. [In Persian]]
23. Tanwar, S., & Bhardwaj, M. S. (2022). Challenges and opportunities for rural entrepreneurship. Journal of Contemporary Issues in Business and Government, 28(03), 612-620. [DOI:10.47750/cibg.2022.28.03.047.]
24. Valizadeh, M., Rostami, F., Shiri, N., & Khoshmaram, M. (2022). Analysis of effective factors on identifying entrepreneurial opportunities among rural women members of Kermanshah Microcredit Funds. Women in Development and Politics, 20(4), 697-721. https://doi.org/ 10.22059/jwdp.2022.339102.1008164. [In Persian] [DOI:10.22059/jwdp.2022.339102.1008164. [In Persian]]
25. Zamani, N., & Mohammadi, M. (2018). Entrepreneurial learning as experienced by agricultural graduate entrepreneurs. Higher Education, 76(2), 301-316.
https://doi.org/10.1007/s10734-017-0209-y [DOI:10.1007/s10734-017-0209-y. [In Persian]]
26. Zivari, A., Mohammadi Khyareh, M. & Mazhari, R. (2020). A systematic review of the factors affecting access to finance in entrepreneurial activities. Science and Technology Policy Letters, 10(3), 55-75. 20.1001.1.24767220.1399.10.3.6.1. [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
