دوره 11، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1403 )
جلد 11 شماره 1 صفحات 66-57 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shiukhy Soqanloo S, Mardanshahi M M, Ghasemi Y, Shamgani B, Asadi Z. (2024). The Effect of Colored Plastic Mulch Microclimates in The Strawberry Rise-bed on Rural Business and Micro-Economy (Case study: Mazandaran province). J Entrepreneurial Strategies Agric. 11(1), 57-66. doi:10.61186/jea.11.1.57
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-382-fa.html
URL: http://jea.sanru.ac.ir/article-1-382-fa.html
شیوخی سوغانلو سعید، مردانشاهی محمد مهدی، قاسمی یوسف، شامگانی بهاره، اسدی زینب.(1403). ارزیابی اثر خرد اقلیمی مالچ های پلاستیکی رنگی در بستر کشت توت فرنگی، بر کسب و کار و اقتصاد خرد روستایی (مطالعه موردی: استان مازندران) راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی 11 (1) :66-57 10.61186/jea.11.1.57
1- گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2- مرکز کارآفرینی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
3- گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
4- گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
5- گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2- مرکز کارآفرینی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
3- گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
4- گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
5- گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
چکیده: (2825 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: مدیریت ناکارآمد در کشت سنتی توت فرنگی (Fragaria × ananassa) در نواحلی ساحلی دریای خزر به ویژه استان مازندران، عامل اصلی کاهش عملکرد کمی و کیفی میوه می باشد، که ممکن است به دلیل شیوه های کشت نامناسب و عوامل محیطی باشد. برای غلبه بر این کاستیها، کشاورزان شروع به استفاده از سیستمهای کشت پشته ای با بستر مرتفع کردهاند که با مالچهای پلاستیکی پوشانده شدهاند. امروزه، گسترش فنآوری های نوین در تولید محصولات باغی در سطح کلان، نقش بسیار حائز اهمیتی را در افزایش کمیت و کیفیت گیاهان ایفا می کند. استفاده از مالچ پلاستیکی در بستر کشت توت فرنگی به واسطه وضعیت گرمایی و نوری که در محیط پیرامون (خرد اقلیم) گیاه ایجاد می کند، عملکرد و کیفیت میوه توت فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهد. از سوی دیگر مزایای حاصل از کاربرد مالچ ها، ظرفیت لازم برای بهره مندی اقتصادی اقشار خرد جوامع به ویژه روستاییان را فراهم می سازد. بنابراین هدف از این پژوهش استفاده از مزایای اثر خرد اقلیمی مالچ های پلاستیکی رنگی بر افزایش درآمد و کسب و کار روستایی بود.
مواد و روش ها: منطقه مورد مطالعه دارای عرض جغرافیایی (36 33 N) و طول جغرافیایی (53 00 E)، ارتفاع از سطح دریا (m 14)، میانگین دما (C° 17/9)، میانگین بارندگی (mm 789/2) و بافت خاک محل آزمایش از نوع سیلتی رسی بود. در این پژوهش آزمایشی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار آزمایشی شامل؛ (مالچ پلاستیکی قرمز (Red mulch)، سیاه (Black mulch)، سفید (White mulch) و شاهد بدون مالچ (Control)) در سه تکرار در سال زراعی 1401-1400 در مزرعه کارآفرینی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. میوه ها، در یک دوره زمانی 4 روزه برداشت شدند و پس از هر برداشت، میوه های هر بوته به دقت توزین شد. فعالیت آنتی اکسیدانی، ترکیبات فنلی و فلاونوئید میوه اندازه گیری شد و در پایان آزمایش، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شدند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 5 درصد انجام شد (Duncan = 0.05).
یافته ها: بر پایه یافته ها، تاثیر مالچ های پلاستیکی رنگی بر عملکرد کمی و کیفی میوه توت فرنگی معنی دار بود. به طوریکه مالچ های پلاستیکی قرمز، سفید و سیاه به ترتیب با 11910/17، 10441/83 و 9706/2 گرم بیشترین عملکرد را نسبت به تیمار شاهد (7164/3 گرم) به خود اختصاص دادند. بدین ترتیب درآمد حاصل از فروش میوه در مالچ های پلاستیکی قرمز، سفید و سیاه به ترتیب 65/8، 57/7 و 16/9 درصد در مقایسه با شاهد افزایش یافت. همچنین تعداد میوه های برداشت شده از گروه های اول، دوم و سوم به تیمارهای دارای مالچ پلاستیکی اختصاص یافت، به طوریکه درآمد حاصل از فروش میوه های گروه اول و دوم در مالچ قرمز به ترتیب با 181 و 87 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. همچنین درآمد حاصل از فروش میوه در گروه سوم نشان داد که تیمار مالچ سفید با 86 درصد افزایش در مقایسه با شاهد مواجه شد و مالچ های سیاه با 75 و قرمز با 65 درصد، در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در نهایت در گروه چهارم نتایج حاکی از آن بود که درآمد حاصل از فروش میوه در مالچ های قرمز، سیاه و سفید به ترتیب 63، 22 و 25 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. این یافته ها نشان از بازارپسندی مطلوب تر محصول در مالچ های پلاستیکی رنگی بود. براساس نتایج به دست آمده، بیشترین میزان آنتوسیانین میوه توت فرنگی در مالچ قرمز با مقدار 71/8 میلیگرم در 100 گرم میوه تازه مشاهده شد و کمترین میزان آن، مربوط به تیمار شاهد با مقدار 58/5 میلیگرم در 100 گرم میوه تازه بود. در حالیکه میان تیمارهای مالچ پلاستیکی سیاه و سفید به ترتیب با 64/01 و 65/9 میلی گرم در 100 گرم میوه تازه تفاوت چندانی مشاهده نشد. بیشترین میزان محتوای فنل مربوط به مالچ های قرمز، سیاه و سفید به ترتیب با 60/2، 61/1 و 60/9 میلی گرم گالیک اسید بر گرم بود که تفاوت چندان قابل ملاحظه ای با یکدیگر نداشتند اما در مقایسه با تیمار شاهد با 47/9 میلی گرم گالیک اسید بر گرم، برتری محسوسی را نشان دادند. همچنین تیمارهای مالچ قرمز و سیاه به ترتیب با 12/5 و 12/8 میلی گرم کوئرستین بر گرم بیشترین میزان فلاونوئید را به خود اختصاص دادند و پس از آن ها، مالچ سفید با 2/10 و تیمار شاهد با 9/6 میلی گرم کوئرستین بر گرم در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
نتیجه گیری: به طور کلی می توان اینگونه اظهار داشت که استفاده از مالچ های پلاستیکی در بستر کشت توت فرنگی به طور چشمگیری سبب افزایش عملکرد کمی و کیفی میوه، زودرسی، بازارپسندی مطلوب و عدم تماس میوه با سطح خاک در مقایسه با تیمار شاهد (بدون مالچ) گردید. لذا درآمد حاصل از فروش میوه در تمامی مراحل برداشت نشان از برتری مالچ های پلاستیکی رنگی در مقایسه با شاهد بود. در این میان تعداد میوه بیشتر گروه های اول و دوم در تیمار مالچ پلاستیکی قرمز، حاکی از زودرسی و بازارپسندی مطلوب تر میوه، و در نتیجه درآمد بالاتر در مقایسه با سایر تیمارها بود. بنابراین، می توان استفاده از مالچ پلاستیکی در بستر کشت میوه توت فرنگی را ابزاری سودمند برای افزایش درآمد و رونق کسب و کار و اقتصاد خرد روستایی قلمداد نمود.
مقدمه و هدف: مدیریت ناکارآمد در کشت سنتی توت فرنگی (Fragaria × ananassa) در نواحلی ساحلی دریای خزر به ویژه استان مازندران، عامل اصلی کاهش عملکرد کمی و کیفی میوه می باشد، که ممکن است به دلیل شیوه های کشت نامناسب و عوامل محیطی باشد. برای غلبه بر این کاستیها، کشاورزان شروع به استفاده از سیستمهای کشت پشته ای با بستر مرتفع کردهاند که با مالچهای پلاستیکی پوشانده شدهاند. امروزه، گسترش فنآوری های نوین در تولید محصولات باغی در سطح کلان، نقش بسیار حائز اهمیتی را در افزایش کمیت و کیفیت گیاهان ایفا می کند. استفاده از مالچ پلاستیکی در بستر کشت توت فرنگی به واسطه وضعیت گرمایی و نوری که در محیط پیرامون (خرد اقلیم) گیاه ایجاد می کند، عملکرد و کیفیت میوه توت فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهد. از سوی دیگر مزایای حاصل از کاربرد مالچ ها، ظرفیت لازم برای بهره مندی اقتصادی اقشار خرد جوامع به ویژه روستاییان را فراهم می سازد. بنابراین هدف از این پژوهش استفاده از مزایای اثر خرد اقلیمی مالچ های پلاستیکی رنگی بر افزایش درآمد و کسب و کار روستایی بود.
مواد و روش ها: منطقه مورد مطالعه دارای عرض جغرافیایی (36 33 N) و طول جغرافیایی (53 00 E)، ارتفاع از سطح دریا (m 14)، میانگین دما (C° 17/9)، میانگین بارندگی (mm 789/2) و بافت خاک محل آزمایش از نوع سیلتی رسی بود. در این پژوهش آزمایشی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار آزمایشی شامل؛ (مالچ پلاستیکی قرمز (Red mulch)، سیاه (Black mulch)، سفید (White mulch) و شاهد بدون مالچ (Control)) در سه تکرار در سال زراعی 1401-1400 در مزرعه کارآفرینی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. میوه ها، در یک دوره زمانی 4 روزه برداشت شدند و پس از هر برداشت، میوه های هر بوته به دقت توزین شد. فعالیت آنتی اکسیدانی، ترکیبات فنلی و فلاونوئید میوه اندازه گیری شد و در پایان آزمایش، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شدند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 5 درصد انجام شد (Duncan = 0.05).
یافته ها: بر پایه یافته ها، تاثیر مالچ های پلاستیکی رنگی بر عملکرد کمی و کیفی میوه توت فرنگی معنی دار بود. به طوریکه مالچ های پلاستیکی قرمز، سفید و سیاه به ترتیب با 11910/17، 10441/83 و 9706/2 گرم بیشترین عملکرد را نسبت به تیمار شاهد (7164/3 گرم) به خود اختصاص دادند. بدین ترتیب درآمد حاصل از فروش میوه در مالچ های پلاستیکی قرمز، سفید و سیاه به ترتیب 65/8، 57/7 و 16/9 درصد در مقایسه با شاهد افزایش یافت. همچنین تعداد میوه های برداشت شده از گروه های اول، دوم و سوم به تیمارهای دارای مالچ پلاستیکی اختصاص یافت، به طوریکه درآمد حاصل از فروش میوه های گروه اول و دوم در مالچ قرمز به ترتیب با 181 و 87 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. همچنین درآمد حاصل از فروش میوه در گروه سوم نشان داد که تیمار مالچ سفید با 86 درصد افزایش در مقایسه با شاهد مواجه شد و مالچ های سیاه با 75 و قرمز با 65 درصد، در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در نهایت در گروه چهارم نتایج حاکی از آن بود که درآمد حاصل از فروش میوه در مالچ های قرمز، سیاه و سفید به ترتیب 63، 22 و 25 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. این یافته ها نشان از بازارپسندی مطلوب تر محصول در مالچ های پلاستیکی رنگی بود. براساس نتایج به دست آمده، بیشترین میزان آنتوسیانین میوه توت فرنگی در مالچ قرمز با مقدار 71/8 میلیگرم در 100 گرم میوه تازه مشاهده شد و کمترین میزان آن، مربوط به تیمار شاهد با مقدار 58/5 میلیگرم در 100 گرم میوه تازه بود. در حالیکه میان تیمارهای مالچ پلاستیکی سیاه و سفید به ترتیب با 64/01 و 65/9 میلی گرم در 100 گرم میوه تازه تفاوت چندانی مشاهده نشد. بیشترین میزان محتوای فنل مربوط به مالچ های قرمز، سیاه و سفید به ترتیب با 60/2، 61/1 و 60/9 میلی گرم گالیک اسید بر گرم بود که تفاوت چندان قابل ملاحظه ای با یکدیگر نداشتند اما در مقایسه با تیمار شاهد با 47/9 میلی گرم گالیک اسید بر گرم، برتری محسوسی را نشان دادند. همچنین تیمارهای مالچ قرمز و سیاه به ترتیب با 12/5 و 12/8 میلی گرم کوئرستین بر گرم بیشترین میزان فلاونوئید را به خود اختصاص دادند و پس از آن ها، مالچ سفید با 2/10 و تیمار شاهد با 9/6 میلی گرم کوئرستین بر گرم در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
نتیجه گیری: به طور کلی می توان اینگونه اظهار داشت که استفاده از مالچ های پلاستیکی در بستر کشت توت فرنگی به طور چشمگیری سبب افزایش عملکرد کمی و کیفی میوه، زودرسی، بازارپسندی مطلوب و عدم تماس میوه با سطح خاک در مقایسه با تیمار شاهد (بدون مالچ) گردید. لذا درآمد حاصل از فروش میوه در تمامی مراحل برداشت نشان از برتری مالچ های پلاستیکی رنگی در مقایسه با شاهد بود. در این میان تعداد میوه بیشتر گروه های اول و دوم در تیمار مالچ پلاستیکی قرمز، حاکی از زودرسی و بازارپسندی مطلوب تر میوه، و در نتیجه درآمد بالاتر در مقایسه با سایر تیمارها بود. بنابراین، می توان استفاده از مالچ پلاستیکی در بستر کشت میوه توت فرنگی را ابزاری سودمند برای افزایش درآمد و رونق کسب و کار و اقتصاد خرد روستایی قلمداد نمود.
فهرست منابع
1. Abbasi, H., AghaAlikhani, M., & Hamzei, J. (2017). Effect of Irrigation Intervals, Black Plastic Mulch and Biofertilizers on Quantitative and Qualitative Characteristics of Pumpkin (Cucurbita pepo L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 15(2), 399-412 (In Persian). doi: 10.22067/gsc. v15i2.51667
2. Amare, G., & Desta, B. )2021(. Colored plastic mulches: impact on soil properties and crop productivity. Chemical and Biological Technologies in Agriculture, 8(4), 1-9. [DOI:10.1186/s40538-020-00201-8]
3. Atkinson, C. J., Dodds, P. A. A., Ford, Y. Y., Le Miere, J., Taylor, J. M., Blake, P. S., & Paul, N. (2006). Effects of cultivar, fruit number and reflected photosynthetically active radiation on Fragaria× Ananassa productivity and fruit ellagic acid and ascorbic acid concentrations. Annals of Botany, 97(3), 429-441. [DOI:10.1093/aob/mcj046]
4. Bardehji, S., Bannayan Aval, M., & Asadi, G. (2019). The Effect of Different Levels of Irrigation and Plastic Mulch on Yield and Yield Components of Medicinal Pumpkin (Cucurbita pepo convar. pepo var. styriaca) in Mashhad. Iranian Journal of Field Crops Research, 17(2), 265-273 (In Persian). doi: 10.22067/gsc. v17i2.71035
5. Casierra-Posada, F., Fonseca, E., & Vaughan, G. (2011). Fruit quality in strawberry (Fragaria sp.) grown on colored plastic mulch. Agronomía Colombiana, 29(3), 407-413.
6. Du, Y., Zhao, Q., Chen, L., Yao, X., & Xie, F. (2020). Effect of drought stress at reproductive stages on growth and nitrogen metabolism in soybean. Agronomy, 10(2), 1-21. [DOI:10.3390/agronomy10020302]
7. Ebrahimzadeh, M. A., Pourmorad, F., & Bekhradnia, A. R. )2008(. Iron chelating activity screening, phenol and flavonoid content of some medicinal plants from Iran. Afr. Journal of Biotechnology, 7(18), 43-49.
8. Abd El-Mageed, T. A., Semida, W. M., & Abd El-Wahed, M. H. (2016). Effect of mulching on plant water status, soil salinity and yield of squash under summer-fall deficit irrigation in salt affected soil. Agricultural Water Management, 173, 1-12. [DOI:10.1016/j.agwat.2016.04.025]
9. El-Samnoudi, I. M., Ibrahim, A. E. A. M., Abd El Tawwab, A. R., & Abd El-Mageed, T. A. (2019). Combined effect of poultry manure and soil mulching on soil properties, physiological responses, yields and water-use efficiencies of sorghum plants under water stress. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 50(20), 2626-2639. [DOI:10.1080/00103624.2019.1671445]
10. Franquera, N. (2015). Effects of Plastic Mulch Color on the Total Soluble Solids, Total Sugars and Chlorophyll Content of Lettuce (Lactuca sativa L.), International Journal of Research in Agriculture and Forestry, 2(8), 18-24.
11. Jamshidi, O., Sobhani, M. j., Mokhber Dezfoli, A., & Hajimirrahimi, D. (2023). Strategic Analysis of the Development of Agricultural Businesses (Case Study of Karaj County). Journal of Entrepreneurial Strategies in Agriculture, 10(19), 93-106 (In Persian). [DOI:10.61186/jea.10.19.93]
12. Javanmardi, J., & Rezaei, R. (2015). The effect of colored polyethylene mulches on the quantitative and qualitative characteristics of green bell peppers, Two Quarterly Journals of Vegetable Science, 2, 1-8 (In Persian).
13. Esra, K. O. Ç., İşlek, C., & Üstün, A. S. (2010). Effect of cold on protein, proline, phenolic compounds and chlorophyll content of two pepper (Capsicum annuum L.) varieties. Gazi University Journal of Science, 23(1), 1-6.
14. Faraji Sabokbar, H., Badri, S. A., Sojasi Qidari, H., Sadeghloo, T., & Shahdadi Khajeh Asgar, A. (2011). Entrepreneurship development ranking (gradation) in rural area by using PROMETEE technique. Human Geography Research Quarterly, 43(75), 53-68 (In Persian).
15. Khalkheili1, T. A., Hadadinejad, M., & Menatizadeh, M. (2020). Factors Affecting Educational Needs of Strawberry Growers in Mazandaran Province. Journal of Agricultural Education Administration Research, 51, 125-140 (In Persian).
16. Ledesma, N.A., Nakata M., & Sugiyama, N) .2008(. Effect of high temperature stress on the reproductive growth of strawberry cvs. 'Nyoho' and 'Toyonoka'. Scientia Horticulture, 116(2), 186-193. [DOI:10.1016/j.scienta.2007.12.010]
17. Lorestani, B. Rostami, F., Shiri, N., & Khoshmaram, M. (2023). Factors Affecting Entrepreneurial Marketing Among Gardeners in Kermanshah: Application of the three-Pronged Model. Journal of Entrepreneurial Strategies in Agriculture, 10(19), 55-68 (In Persian). [DOI:10.61186/jea.10.19.55]
18. Rannu, R. P., Ahmed, R., Siddiky, A., Saleh, M. D. A., Murad, Kh. F .I., & Sarkar, P. K. )2018(. Effect of irrigation and mulch on the yield and water use of strawberry. International Journal of Agronomy, 2, 1-10. [DOI:10.1155/2018/2903706]
19. Sarker, U., & Oba, S. (2018). Drought stress enhances nutritional and bioactive compounds, phenolic acids and antioxidant capacity of Amaranthus leafy vegetable. BMC Plant biology, 18(1), 1-15. [DOI:10.1186/s12870-018-1484-1]
20. Şener, S., & Türemiş, N. F. (2017). Influence of mulch types on yield and quality of organically grown strawberry cultivars. Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2), 66-72.
21. Shi, M., Kang, Y., Zhang, W., Yang, X., Fan, Y., Yu, H., & Qin, S. (2022). Plastic film mulching with ridge planting alters soil chemical and biological properties to increase potato yields in semiarid Northwest China. Chemical and Biological Technologies in Agriculture, 9(1), 1-12. [DOI:10.1186/s40538-022-00284-5]
22. Shiukhy, S. Raeini, M., & Chalavi, V. (2015). Colored plastic mulch microclimates affect strawberry fruit yield and quality. International Journal of Biometeorology, 59(8), 1061-1066. doi: 10.1007/s00484-014-0919-0 [DOI:10.1007/s00484-014-0919-0]
23. Shiukhy Soqanloo, S., & Raeini Sarjaz, M. (2018). Red Plastic Mulch Effect on Antioxidant Activity and Quality Characteristics in Different of Strawberry Cultivars. Journal of Plant Production Research, 25(3), 13-25 (In Persian). doi: 10.22069/jopp.2018.12913.2163
24. Shiukhy, S. (2022). The Effect of Colored Polyethylene Mulch on Quality Characteristics, Yield and Chlorophyll Fluorescence Parameters of Strawberry Cv. Camarosa. Journal of Horticultural Science, 36(2), 459-470 (In Persian). doi: 10.22067/jhs.2021.70983.1064
25. Singh, H., Sharma, P., Kumar, P., Dhillon, N., & Sekhon, B. (2017). Influence of mulching on growth and yield of tomato (Solanum lycopersicum L.) under protected environment. Biotechnology Journal International, 19(2), 1-6. [DOI:10.9734/BJI/2017/35410]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
