دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (186 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: اهمیت توجه به راهبردهای بخش کشاورزی در برنامه های توسعه، به لحاظ اهمیت روزافزون این بخش در اقتصاد ملی کشور است. در این میان استان مازندران بهواسطه بارندگی و خاک مستعد از دیرباز قطب کشاورزی محسوب میشد. به منظور تحقق توسعه بخش کشاورزی، شناسایی چالشها و پتانسیل های پیشروی این بخش، از عوامل مهم به نظر میرسد. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی وضع موجود و تعیین چالشها، راهبردها و راهکارهای توسعه بخش کشاورزی و اولویت بندی آنها در استان مازندران میباشد.
مواد و روشها: با توجه به قابلیت های تولید محصولات کشاورزی در استان، در این مطالعه، به شناسایی چالشها و تبیین سازوکارها و راهبردهای توسعه کشاورزی پایدار در زیر بخشهای زراعت و باغبانی، دامپروری و شیلات بهعنوان مهمترین زیر بخش کشاورزی پرداخته شد. جمعآوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه از بهرهبرداران و کارشناسان در سال 1398 انجام شد. وزندهی گزینه ها با توجه به معیارهای اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و فنی و زیر بنایی به عنوان کلیدی ترین ابعاد توسعه پایدار انجام گرفت. به منظور رتبه بندی راهبردها از روش TOPSIS Fuzzy استفاده گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که چالشهای اصلی و مهم بخش کشاورزی استان مازندران شامل مواردی همچون: عدم اجرای سند آمایش سرزمین، ضعف نگرش اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی به جایگاه کشاورزی استان در سطح ملی، عدم مشارکت و سرمایهگذاری کافی بخش خصوصی در استان با توجه به جایگاه آن در بخش کشاورزی، عدم وجود زیرساختهای پایه و اساسی بهمنظور توسعه کشاورزی متناسب با شرایط جدید، ضعف در مدیریت یکپارچه دانش و اطلاعات بخش کشاورزی متناسب با نیازهای استان و عدم رعایت الگوی کشت بهینه با توجه به اثرات تغییر اقلیم میباشد. در بخش زراعت و باغبانی راهبرد (( ارائه خدمات اعتباری برای تجهیز و نوسازی روشهای تولید)) با امتیاز نهایی 0/47 در بالاترین اولویت قرار گرفت. همچنین، در بخشهای دام و طیور و شیلات به ترتیب راهبردهای ((توسعه صادرات و ورود به بازارهای جهانی)) و ((توسعه آبزیپروری)) با امتیاز نهایی 0/57 و 0/68 بیشترین مقدار را به دست آورده و در رتبه های اول قرار گرفتند.
نتیجه گیری: برای تحقق اهداف توسعه بخش کشاورزی در استان، توسعه شرکتهای دانشبنیان مورد تأکید است و از این منظر کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان میتوانند در قالب مصوبه، ساز و کاری برای سرعت گرفتن توسعه این فناوریها و ظرفیتها در استان ها، تلاش کنند. یافته های این پژوهش می تواند کارایی اقدامات مدیران و کارشناسان را در هدایت فرایند اجرا و غلبه بر چالشهای اجرا، ارتقا دهد. با توجه به نتایج این تحقیق، راهکارهایی همچون استفاده از پژوهشگران و دانشآموختگان کشاورزی، حمایت و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی پیشنهاد میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1402/3/24 | پذیرش: 1402/6/7