بهار و تابستان 1402
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (43 مشاهده)
مقدمه و هدف: کشاورزی به عنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی، سهم بسزایی در تولید ناخالص داخلی و اشتغالآفرینی کشور دارد. فرآیند پایداری بخش کشاورزی در شاخص‌های اقتصادی، منوط به برنامه‌ریزی راهبردی کسب و کارهای کشاورزی براساس ظرفیتها و محدودیتهای هر منطقه است. برای ساماندهی این فرآیند در راستای اهداف برنامه ششم توسعه و اجرای مفاد قانون بهبود فضای کسب و کار و قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی، مهندسی کسب و کارها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی ضروری است. از اینرو هدف تحقیق حاضر تحلیل راهبردی توسعه کسب و کارهای بخش کشاورزی شهرستان کرج و شناسایی اولویتهای توسعهی کسب و کارها است.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها پیمایشی است و از ابزار مصاحبه و پرسشنامه نیمه‌ساختارمند برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کرده است. داده‌های لازم از تعداد 10 نفر از دانشگاهیان و صاحبنظران بخش دولتی و 10 نفر از کارآفرینان و فعالان بخش خصوصی کشاورزی استان به عنوان پنل نخبگان، جمع‌آوری گردید. در این مطالعه برای معرفی راهبردهای توسعه کسب و کارها از مدل SWOT استفاده شد. همچنین باتوجه به ویژگی‌ها، ظرفیتها و محدودیتهای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، اولویت‌بندی کسب و کار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی شهرستان کرج معرفی شد.
یافته‌ها: در این پژوهش مهمترین نقطه قوت "مناسب بودن اقلیم منطقه و تنوع آن و خاک حاصلخیز و مناسب کشاورزی"، قویترین نقطه ضعف در"تغییر کاربری و خرد شدن اراضی"، ارزشمندترین فرصت "پتانسیل تجاری‌سازی طیف متنوعی از سبد محصولات کشاورزی" و در نهایت "تمایل به ساخت و ساز به علت ارزش افزوده بالای اراضی" به عنوان مهمترین تهدید اصلی توسعه کسب و کارهای کشاورزی از دیدگاه صاحبنظران معرفی شد. مقایسه فضای درونی (مجموع میانگین نقاط قوت و ضعف) و بیرونی (مجموع میانگین فرصتها و تهدیدها) توسعه کسب و کارهای کشاورزی شهرستان کرج، نشان داد که فضای محیط درونی و بیرونی، به ترتیب دارای ضریب نهایی 603/2 و 792/1 می‌باشد. به عبارتی در محیط درونی، نقاط قوت و در محیط بیرونی تهدیدها غالب هستند. طبق نتایج در این شرابط، راهبردهای رقابتی (ST)، برای توسعهی کسب و کارهای بخش کشاورزی شهرستان کرج توصیه شد. براین اساس "اصلاح و اعمال قوانین تغییر کاربری اراضی و جلوگیری از ویلاسازی در مناطق کشاورزی"، "تمرکز بر توسعهی کسب و کارهای کشاورزی مانند صنایع تبدیلی و تکمیلی در مقیاس کوچک و متوسط" و "اتخاذ رویکرد تولید محصولات خاص و با ارزش افزوده بالا خصوصاً ترویج و توسعه تولید محصولات سالم و ارگانیک" مهمترین راهبردهای توسعه کسب و کارهای بخش کشاورزی شهرستان کرج می‌باشد.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش مشخص شد که انتخاب راهبردهای توسعه و همچنین اولویتهای کسب و کاری باید متناسب با شرایط و وضعیت منطقه باشد. برهمین اساس ایجاد یا توسعه کسب و کارهایی در حوزههای صنایع تبدیلی و تکمیلی کوچک و متوسط مقیاس، شهرکهای کشاورزی، دامپروری و مدرن گلخانه‌ای، واحدهای خدمات دانش‌بنیان آزمایشگاهی، استانداردسازی، گواهی کیفیت، برندسازی، تولید بذور سبزی و صیفی و محصولات زراعی و بومگردی و گردشگری کشاورزی پیشنهاد شد.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها پیمایشی است و از ابزار مصاحبه و پرسشنامه نیمه‌ساختارمند برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کرده است. داده‌های لازم از تعداد 10 نفر از دانشگاهیان و صاحبنظران بخش دولتی و 10 نفر از کارآفرینان و فعالان بخش خصوصی کشاورزی استان به عنوان پنل نخبگان، جمع‌آوری گردید. در این مطالعه برای معرفی راهبردهای توسعه کسب و کارها از مدل SWOT استفاده شد. همچنین باتوجه به ویژگی‌ها، ظرفیتها و محدودیتهای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، اولویت‌بندی کسب و کار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی شهرستان کرج معرفی شد.
یافته‌ها: در این پژوهش مهمترین نقطه قوت "مناسب بودن اقلیم منطقه و تنوع آن و خاک حاصلخیز و مناسب کشاورزی"، قویترین نقطه ضعف در"تغییر کاربری و خرد شدن اراضی"، ارزشمندترین فرصت "پتانسیل تجاری‌سازی طیف متنوعی از سبد محصولات کشاورزی" و در نهایت "تمایل به ساخت و ساز به علت ارزش افزوده بالای اراضی" به عنوان مهمترین تهدید اصلی توسعه کسب و کارهای کشاورزی از دیدگاه صاحبنظران معرفی شد. مقایسه فضای درونی (مجموع میانگین نقاط قوت و ضعف) و بیرونی (مجموع میانگین فرصتها و تهدیدها) توسعه کسب و کارهای کشاورزی شهرستان کرج، نشان داد که فضای محیط درونی و بیرونی، به ترتیب دارای ضریب نهایی 603/2 و 792/1 می‌باشد. به عبارتی در محیط درونی، نقاط قوت و در محیط بیرونی تهدیدها غالب هستند. طبق نتایج در این شرابط، راهبردهای رقابتی (ST)، برای توسعهی کسب و کارهای بخش کشاورزی شهرستان کرج توصیه شد. براین اساس "اصلاح و اعمال قوانین تغییر کاربری اراضی و جلوگیری از ویلاسازی در مناطق کشاورزی"، "تمرکز بر توسعهی کسب و کارهای کشاورزی مانند صنایع تبدیلی و تکمیلی در مقیاس کوچک و متوسط" و "اتخاذ رویکرد تولید محصولات خاص و با ارزش افزوده بالا خصوصاً ترویج و توسعه تولید محصولات سالم و ارگانیک" مهمترین راهبردهای توسعه کسب و کارهای بخش کشاورزی شهرستان کرج می‌باشد.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش مشخص شد که انتخاب راهبردهای توسعه و همچنین اولویتهای کسب و کاری باید متناسب با شرایط و وضعیت منطقه باشد. برهمین اساس ایجاد یا توسعه کسب و کارهایی در حوزههای صنایع تبدیلی و تکمیلی کوچک و متوسط مقیاس، شهرکهای کشاورزی، دامپروری و مدرن گلخانه‌ای، واحدهای خدمات دانش‌بنیان آزمایشگاهی، استانداردسازی، گواهی کیفیت، برندسازی، تولید بذور سبزی و صیفی و محصولات زراعی و بومگردی و گردشگری کشاورزی پیشنهاد شد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
